Poëzie

Maud Vanhauwaert: Wij zijn evenwijdig

door Dirk De Geest

Maud Vanhauwaert heeft met Wij zijn evenwijdig_ een van de opmerkelijkste boeken van de afgelopen tijd geschreven. Het begint al met de titel: een titelpagina ontbreekt, en in feite loopt de zin 'Wij zijn evenwijdig_' (met het bijzondere streepje) gewoon voort over de pagina, met 'Raken elkaar in het oneindige_' en op de achterzijde van het omslag staat nog 'En we rennen_'. Dat is beslist geen toeval: begin en einde lijken niet te bestaan, en elke tekst begint ergens middenin een gedachte of een conversatie, waardoor een titel of een thema wel moet ontbreken. Daarenboven is het boek in oblong gedrukt, waardoor elke pagina twee kolommen naast elkaar laat zien. Het is aan de lezer, met andere woorden, om in al die brokstukken samenhang of wanorde te onderkennen, om te lezen en te blijven lezen. Door het ontbreken van pagina-aanduidingen is zelfs de lineaire orde hier blijkbaar niet van toepassing.
Die aparte vormgeving lijkt wel een gimmick, maar het gaat om veel meer. De dichteres onttrekt zich zoveel mogelijk aan bestaande schema’s: zelfs haar identiteit als dichter staat niet vast. Vanhauwaert schrijft, performt en beweegt zich op theater. Met haar teksten nam ze zelfs deel aan het Leids cabaretfestival. Die bewuste versmelting van rollen is ook een belangrijk thema in haar jongste boek. Ook de lezer wordt blootgesteld aan die weigering om een enkele identiteit aan te nemen. Sommige teksten beslaan nauwelijks enkele woorden, andere zijn prozagedichten die zich uitstrekken over een paar pagina’s. Het lijkt erop als deze bundel de associatieve kracht van het brein tracht weer te geven, met voortdurende sprongen heen en terug, met herhalingen en variaties. Bij nader inzien heeft de bundel ook een aantal losse verhaaldraden. Ongeveer in het midden staan tien pogingen om (g)een gedicht te schrijven, daarvoor is er een reeks waarvan alle teksten aanvangen met ‘ik ben iemand die’, en achteraan volgen teksten met ‘wat doen we met’. Het zijn evenveel pogingen om greep te krijgen op identiteiten en de werkelijkheid, maar alleen al de veelheid en de fragmentering van die pogingen ondermijnt hun efficiëntie.
De teksten zelf zijn meestal brokstukken, anekdotes waarin merkwaardige personages even opduiken en daarna opnieuw in de anonimiteit verdwijnen. Daarbij zijn surrealistische elementen nooit ver weg. Het ik wordt geaaid als een hond door een hondenliefhebber die zijn hond zopas heeft verloren. Het wordt als volwassene herboren, of een kind wordt verbeeld als een groeiend gezwel. Vanhauwaert weet zo de vervreemding van alledag meesterlijk vorm te geven. De titel alludeert al op die onmogelijkheid van mensen om samen te vallen of elkaar geheel te ontmoeten: evenwichtige lijnen raken elkaar, maar dat gebeurt slechts in het oneindige (volgens de fictie van de mathematica). Dit is een bijzonder fascinerend boek, uniek in zijn genre.

Maud Vanhauwaert, Wij zijn evenwijdig, Querido Amsterdam, 2014, 100 p., € 18,99. ISBN 9789021457055. Distributie: WPG Uitgevers

Oorspronkelijk verschenen in de Leeswolf 2014

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri