Vertaald proza

BOEKEN NR. 6, NOVEMBER 2015

Atticus Lish: Ter voorbereiding op het volgende leven

door Kris van Zeghbroeck

Zou Lei, een moslimmeisje met Oeigoerse en Han Chinese roots, groeide op in het onherbergzame woestijngebied aan de grens van Noord-West China. De van oorsprong nomadische Oeigoeren werden, zoals haar moeder, door het Chinese regime verplicht om als landbouwers te werken in de uitgestrekte katoenvelden. Omdat ze behoort tot een verdrukte etnische minderheid, was Zou Lei ‘als een illegale immigrant in [haar] eigen land’. Haar vader werkte voor het leger en was zelden thuis. Tijdens zijn lange afwezigheid vertelde haar moeder verhalen die hun wortels hadden in het nomadische verleden en de zijderoute. De drijvende kracht is het verhaal van een meisje wier vader door een heks ontvoerd wordt. Om hem te vinden moest ze westwaarts trekken door woestijnen van glas en ijzer…

Na de dood van haar ouders trekt Zou Lei naar het westen (een universele variant op het klassieke Amerikaanse thema ‘Go West’), en belandt uiteindelijk in New York als illegale vluchteling. Maar het leven is er hard en ze zwerft door het wisselende aanbod van afstompende en slecht betaalde jobs om zich een slaapplaats in een door migranten gedeelde kamer te kunnen veroorloven. In het spoor van de aanslag van 9/11 wordt ze bovendien zonder proces of zelfs enige verklaring maandenlang gevangengezet. Eens terug op de straat in de achterbuurten van Queens blijft in vrijheid overleven haar belangrijkste doel. De angst voor een definitieve deportatie is echter permanent aanwezig.
 
Geen Amerikaanse droom voor Zou Lei, maar ze houdt zich overeind met een ingebeeld leven als nomadische outlaw, een vrij en zwervend bestaan dat zijn wortels heeft in de Amerikaanse mythologie van het Wilde Westen en de oosterse mythologie van de Zijderoute. Die ontmoeting tussen Oost en West wordt doorgetrokken in haar onwaarschijnlijke relatie met Brad, een Amerikaanse ex-soldaat met wie ze een overweldigend gevoel van eenzaamheid en een passie voor krachttraining deelt. Brad Skinner heeft driemaal als infanterist gediend in de Iraakse woestijn, waar hij zwaargewond raakte. Hij lijdt aan posttraumatisch stresssyndroom en wordt geplaagd door gewelddadige oorlogsherinneringen, die hij obsessief herbeleeft door videomateriaal uit de oorlog te bekijken. Drugs, medicatie, alcohol en gewichtheffen bepalen zijn afstompend leven in een kelderappartement. Brad is als een volatiel, destructief wapen dat zich zowel tegen Zou als zichzelf keert. Binnen een relatie van agressie en vergeving vormt zich de broze lijn van een liefdesverhaal.
 
Atticus Lish tekent via de ervaringen van Zou en Brad een beklijvend beeld van het leven van migranten en outcasts, die fijngemalen worden door de meedogenloze kapitalistische machine. Met een scherp oog voor detail beschrijft hij de multiculturele achterbuurten en de uitbuiting van de kwetsbare paria’s. Het verhaal van de Amerikaanse melting pot wordt hier van onderuit verteld met oog voor de taal van de armen en de illegalen, die elke dag opnieuw trachten om te overleven. Maar voor Zou kan dit geen eindpunt zijn. Als niet aflatende vechter verlaat ze het New York van staal en glas voor de eindeloze horizonten van Arizona. Daar vindt ze een biotoop waar ze Oeigoer, Indiaan én Mexicaan kan zijn, beschut door de mythische vogel uit de verhalen van haar moeder. Bekroond met de PEN/Faulkner Award 2015.
  
Amsterdam : Hollands Diep 2015, 494 p. Vert. van: Preparation for the next life door Anne Jongeling. ISBN 9789048827138

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri