Vertaald proza

Halid Ziya Usakligil: Verboden liefde

door Dirk Magerman

Wanneer de 22-jarige Bihter een aanzoek krijgt van Adnan, een heer van vijftig, heerst er grote verwarring. Niet eens zozeer vanwege het verschil in leeftijd, maar er zijn vele andere kwesties waarover iedereen zijn zegje wil doen. Bihters familie geniet enig aanzien en heeft vooral veel relaties, meer de heer Adnan is heel vermogend en machtig. Bovendien is Bihters zwager, de man van haar oudere zus, van gewone komaf. Maar vooral het feit dat haar moeder zich een betere partij acht voor de rijke zakenman uit Istanbul zorgt voor hevige discussie. Is het huwelijksaanzoek voor Bihter geen eenvoudige zaak, dan geldt dit nog meer voor de heer Adnan. Vier jaar is hij weduwnaar en de band met zijn kinderen is heel hecht geworden. Hij is bang voor het verdriet van zijn dochter Nihal, omdat ze haar vaders liefde zal moeten delen met een jonge vrouw. Nihal is een broos kind, dat de zorg voor haar jongere broertje op zich heeft genomen en voor steun enkel terecht kan bij haar gouvernante. Zelfs bij haar inwonende neef kan ze geen verzet losweken tegen de komst van een nieuwe partner voor haar vader. Wat aanvankelijk een liefdesverhaal met de noodzakelijke obstakels lijkt te worden, evolueert naar een tragisch verhaal waarin goed en kwaad steeds meer verpersoonlijkt worden in enkele personages. Uiteraard steken de zuivere liefde tussen de heer Adnan en Nihal en de wijsheid van de gouvernante schril af tegen wat zich al snel doet vermoeden: de gulzige, verboden liefde tussen Bihter en de inwonende neef. Beide minnaars tonen zich in hun ontucht ook haatdragend, jaloers, egocentrisch. Deze roman is ruim honderd jaar oud en dat merk je. Lange passages vertellen over het leven van de heer Adnan, het mooie pianospel van Nihal, de lachbuien van haar broertje, de wijze liefde van de gouvernante. Het verhaal en de karakterisering zijn niet sterk genoeg om langdradigheid te vermijden. Goed en kwaad zijn bovendien te eenduidig tegenover elkaar geplaatst. Ook het uitstekende nawoord van de auteurs, dat veel uitleg biedt, verandert hieraan niets.

Halid Ziya Usakligil, Verboden liefde, Athenaeum-Polak en Van Gennep Amsterdam, 2008, 447 p., € 34,95. ISBN 9789025363321. Vert. van: Ask-i memnû door Van der Heijden, Hanneke / Dorleijn, Margreet

Oorspronkelijk verschenen in De Leeswolf 2008

deze pagina printen of opslaan