Vertaald proza

Peter Handke: Op een donkere nacht verliet ik mijn stille huis

door Erik de Smedt

Aan de rand van Salzburg, ingeklemd tussen transportlinies, ligt Taxham, een plaatsje waar haast niets gebeurt. De apotheker van het dorp leidt een voorspelbaar, zij het niet rimpelloos bestaan. Hij leeft alleen nog onder één dak met zijn vrouw, zijn zoon is verstoten, zijn dochter reist in de zomer naar verre bestemmingen. Twee eigenaardigheden kenmerken hem: hij koestert een hartstocht voor paddestoelen en leest in zijn vrije tijd middeleeuwse ridderepen. Zijn eigenlijke geschiedenis begint als hij een vreemde klap krijgt tijdens een regenwandeling in het bos. "En ik bespeurde van binnen een eigenaardige vreugde, of was het dankbaarheid, of was het geestdrift? Nu was het goed. Het gevecht kon beginnen." Zijn omgeving lijkt veranderd; hij is met stomheid geslagen. Hij trekt met twee reisgezellen, een gewezen sportheld en en een ooit bekend dichter, met de auto de grens over, verzeilt in een dorp waar het feest van Maria-Hemelvaart wordt gevierd en wordt er 's nachts toegetakeld door de weduwe bij wie ze overnachten. Ze zetten hun reis verder door passen en tunnels tot in het Spaanse Santa Fe aan de rand van de steppe. Tijdens de feestnacht daar ontmoet hij vertrouwde personages als in een droom, doolt door de stad op zoek naar de vrouw die hem heeft gepijnigd. Hij stuurt zijn twee medereizigers naar huis en loopt de steppe in, klaar voor ervaringen die zijn leven zullen tekenen.

De titel van Handkes roman verwijst naar een beroemd mystiek gedicht van Sint-Jan van het Kruis. Wat de apotheker meemaakt, is niet bepaald religieus van aard, maar heeft toch veel weg van een woestijnervaring waar je gelouterd uit tevoorschijn komt. Een vrouw die hij op zijn dooltocht ontmoet, zegt hem: "Je bent aan de grenzen van de wereld geraakt, vriend. En je loopt gevaar voorbij de grenzen van de wereld te geraken. Daarom zul je een poging doen om opnieuw tot spreken te komen, om opnieuw woorden te vinden, om opnieuw zinnen te vormen, luidop, of tenminste stemhebbend." Ook Handkes boek balanceert tussen een melancholische en zelfs neerslachtige berusting in de nietszeggendheid van de wereld en een geestdriftig verlangen naar contact met de werkelijkheid die ontsnapt aan de moderne rationaliteit. De kronkelende en tastende zinsbouw, een stijl die niet vrij is van pedanterie en de soms aanstellerige gedachten maken dit boek moeilijk leesbaar en af en toe irritant. Toch kan de weerbarstigheid van dit verhaal lezers die behoefte hebben aan onthaasting en zelfbezinning fascineren.

Peter Handke, Op een donkere nacht verliet ik mijn stille huis, De Prom Baarn, 2000, 189 p., € 790. ISBN 9068016148. Vert. van: In einer dunklen Nacht ging ich aus meinem stillen Haus door Hom, Hans

Oorspronkelijk verschenen in de Leeswolf 2000

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri