Nederlands proza

Armando: Nee

door Erik de Smedt

De bundels prozastukjes die Armando de laatste jaren het licht doet zien, krijgen steeds kortere titels. Na De haperende schepping, Het wel en wee, Gedoe en Soms is er nu Nee. Dat is op zich een programma. Ook al leunen nogal wat tekstjes aan tegen het sprookje, de sage, de parabel, de fabel of de anekdote, telkens weigert de schrijver - op zijn minst gedeeltelijk - er een afgeronde zin aan te geven. Wil je ze onder één noemer brengen, dan past het best 'korzeligheid'. Die lijkt een antwoord op een wereld die volstrekt niet volgens de boekjes verloopt, en hard is, angstaanjagend, absurd, vijandig. Communicatie loopt er op niets uit, verleden en heden blijken onkenbaar, troost komt er voor mensen zelden, misschien af en toe van de dieren.
 
Wie de vorige bundels heeft gelezen, zal hier weinig nieuws vinden. Armando varieert op zijn vertrouwde thema's, uiteraard ook oorlog en geweld. Het heeft iets ontgoochelends. Wat oorspronkelijk teksten waren die de lezer wakker schudden door hem uit de alledaagse (of literaire) zingevende kaders te stoten, verzandt in voorspelbaar gratuite ontregelingen. Wat geponeerd wordt, heft zichzelf een paar zinnen verder op. Het kan een paar keer als verrassing werken, op den duur wordt het irritant, en op zijn beurt banaal, een maniertje. De verhaaltjes keren zich tegen zichzelf. 
 
‘Van heinde en verre kwamen ze om het gewas te horen praten. En ze luisterden geduldig naar wat het gewas te zeggen had, ze knikten begrijpend met het hoofd alsof ze begrepen wat het gewas zei.
Ik had het gewas beluisterd en vastgesteld dat het gewas weliswaar kon praten, maar het kraamde onzin uit.’ 
 
Of nog:
 
‘Dit is, en ik zeg het met nadruk, een volslagen onbelangrijk voorval, volslagen onbelangrijk. Maar wat, als ik zo vrij mag zijn, is de reden dat je dit onbelangrijke voorval vermeldt? Omdat deze gebeurtenis voor mij persoonlijk van zeer groot gewicht is.
Waarom? Zei je waarom? Dat vertel ik je later, als je groot bent, als je er tenminste belang in stelt. En eerlijk gezegd denk ik niet dat je er belang in stelt.’
 
In sommige dialoogjes licht nog iets op van de absurde vrolijkheid van Herenleed. Een enkele keer kan de schrijver zich ertoe brengen voort te vertellen en zijn verhaalstof ruimte te geven, zoals in het bitter-geestige 'Spek'. Dat is een verademing. 
 
Armando: Nee, Augustus 2015, 137 p. ISBN 9789025447618. Distributie VBK België

Oorspronkelijk verschenen in De Leeswolf


deze pagina printen of opslaan