Vertaald proza

Maj Sjöwall, Per Wahlöö: De politiemoordenaar

door Kris van Zeghbroeck

Het werd stilaan tijd dat de 10-delige politiereeks van het Zweedse schrijversduo Maj Sjöwall (1935) en Per Wahlöö (1926-1975) in een nieuwe druk verscheen, want de laatste uitgave dateerde ondertussen al weer van 1982 (Zwarte Beertjes-reeks).

De serie verscheen oorspronkelijke in de periode van 1965-1975. De politieke en sociale omstandigheden lagen toen heel anders en het levensritme werd nog niet bepaald door pc en mobilofoon, maar desondanks kan men met gerust gemoed stellen dat deze politieromans geenszins gedateerd overkomen. Hoogstens hebben ze een kwaliteitsvol patina verworven en daarmee ook een ereplaats in de top-10 van de beste misdaadseries van de voorbije eeuw.

Het oeuvre van het Zweeds schrijverspaar situeert de populaire hoofdfiguur Martin Beck en de talloze memorabele personages telkens op het scherp van de snede. De misdaad in deze romans situeert zich in het breukgebied tussen individu en maatschappij, waardoor in de tegenstelling tussen individuele verwachtingen en maatschappelijke verordeningen conflicten ontstaan die voor beide partijen verstrekkende gevolgen hebben. De steeds terugkerende combinatie van actie en emotie, spanning en maatschappijkritiek, verleent aan deze spannende boeken een waardevol en beklijvend karakter.

De detectives van Sjöwall en Wahlöö fungeren als een spiegel van de politieke, sociale en economische ontwikkelingen binnen de Zweedse welvaartsstaat. Zo werd van in het begin een reeks van tien boeken rond moordzaken-inspecteur Beck gepland om via het hoofdpersonage en de evolutie die hij doormaakt, de sociale veranderingen in het land te verbeelden. Het optreden van de politie dat verglijdt van een geordend en rechtgeaard beleid naar corruptie en brutaliteit wordt zo symptomatisch voor de malaise waarin de maatschappij wegzinkt. Gaandeweg neemt de altwetende verteller meer kritiek in de mond en wordt de sociale achtergrond van de criminaliteit sterker in de verf gezet. Het schrijverskoppel, met sterke communistische overtuigingen, was bezorgd over de verkeerde weg die de welvaartsstaat opging. De ironie wil dat ze niet zozeer van plan waren het detectivegenre te vernieuwen dan wel te kapen om hun politieke visie te ventileren. De kwaliteit van de detectives en de vaak universele en tijdsoverschrijdende problematiek die aangeboord wordt, maken van deze reeks een blijver.

De serie, uitgegeven bij Signature, is opgevat in een groot en handig formaat, wat het leesproces aangenamer maakt. Per Wahlöö overleed in 1975 en Maj Sjöwall legde ondertussen de pen neer, maar hun werk is nog springlevend.

Maj Sjöwall, Per Wahlöö, De politiemoordenaar, Signature Utrecht, 2003, 282 p., € 12,5. ISBN 9056721046. Vert. van: Polismordaren door Hoekstra, Froukje

Oorspronkelijk verschenen in de Leeswolf 2003

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri