Vertaald proza

Marisha Pessl: Calamiteitenleer voor gevorderden

door Kris van Zeghbroeck

Per opbod voor zes cijfers verkocht debuut van de 27-jarige Amerikaanse auteur Marisha Pessl (geb. 1978) dat in de Verenigde Staten uitgroeide tot een bestseller. Special topics in calamity physics (vert. Calamiteitenleer voor gevorderden ) werd gelanceerd als een kruising van Hitchcock en Donna Tartt. Het brengt het ik-verhaal van Blue Van Meer, een intelligente adolescente, die sinds de dood van haar moeder het land afreist met haar vader Gareth, een docent politieke wetenschappen. Blue beschikt over een ongemeen grote culturele bagage over boeken en films, zowel klassiekers als mindere goden, waarnaar ze constant verwijst om greep te krijgen op de wereld rond zich. Enigszins verlegen, wordt ze op haar nieuwe school onder de hoede genomen van de charismatische filmdocente Hannah Schneider, die een elitair clubje van studenten rond zich heeft verzameld. Wanneer Schneider tijdens een kampeertrip opgehangen wordt teruggevonden, ontwaakt de (coming-of-age) detective in Blue. Het verband met Donna Tartts De verborgen geschiedenis ligt voor de hand, maar Pessl (die Engelse literatuur en film gestudeerd heeft) benadrukt dat het thema van een elitair (school)clubje in erg veel boeken en films terug te vinden is. Het gaat haar "in de eerste plaats over een vader-dochterrelatie [...]" over de weg die Gareth en Blue afleggen. Met Calamiteitenleer wilde ik vooral iets vertellen over de clash tussen de kinderwereld van Blue en de volwassenenwereld van Gareth. Blue heeft grote verwachtingen van het leven en ik had vooral interesse voor de manier waarop ze omgaat met tegenslagen." Twee derden van het boek zijn gewijd aan de lange, moeilijke weg die Blue moet gaan om bij de groep te behoren. Pas in het laatste deel groeit bij haar het vermoeden dat haar geliefde leerkracht vermoord werd. Zoals uit de inhoudstafel blijkt, werd het boek opgebouwd als een syllabus wereldliteratuur, met een klassieker als titel voor elk hoofdstuk en een afsluitend tentamen over het moordmysterie. Volgens Pessl vertellen die klassiekers "ons iets over de manier waarop Blue alles beleeft. Zij bekijkt de dingen door een literaire bril omdat ze weinig levenservaring heeft." Maar dat maakt dat deze intertekstuele constructie, stilistisch met veel bravoure gebracht, de werkelijkheid eerder kopieert dan beleeft, wat inzicht en ontwikkeling in de weg staat. Desalniettemin de moeite waard om je meer dan 500 bladzijden lang te laven aan de "donkere, sterke drank" die volgens Jonathan Franzen onder "het schuim van dit overvloedige debuut" schuilgaat.

Marisha Pessl, Calamiteitenleer voor gevorderden, Anthos Amsterdam, 2006, 548 p., ill. € 24,95. ISBN 9041409904. Vert. van: Special topics in calamity physics

Oorspronkelijk verschenen in de Leeswolf 2006

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri