Tentoonstelling
: Sarcofagen & Djehoetihotep : Egyptische dodencultuur
door Kris van Zeghbroeck
Nog tot 20 april
2016 loopt in het Jubelparkmuseum (Brussel) de tentoonstelling Sarcofagen:
Onder de sterren van Noet. Deze tentoonstelling over de geschiedenis van de
Egyptische dodencultuur ‘is opgebouwd als een opeenvolging van de twaalf uren
van de nacht waarin de zon haar reis aflegt op weg naar haar wedergeboorte die
zich elke ochtend bij zonsopgang voltrekt. In elke zaal, of elk nachtelijk uur,
staat een iconisch stuk centraal, gekozen omwille van zijn rijke religieuze,
funeraire, historische of esthetische kwaliteit.’
In een eerste zaal word je
‘ondergedompeld in de sfeer van een Egyptisch afscheidsritueel aan de hand van
vier uitzonderlijke beeldjes van klaagvrouwen die de overledene bewenen. Het
tweede uur toont wat met de dode werd meegegeven om hem of haar toegang te
verschaffen tot het Rijk van Osiris. Vervolgens schetsen de volgende delen van
de tentoonstelling de evolutie van de sarcofagen van de eenvoudige en niet
gedecoreerde exemplaren uit de prehistorie en het Oude Rijk tot de rijk versierde
sarcofagen uit latere perioden.’ Een zaal is volledig gewijd zijn aan het
proces van mummificatie in het Oude Egypte. Opvallend is de integratie van een
restauratielabo in de tentoonstelling. Hier worden de lijkkisten van de
Thebaanse priesters uit de in 1891 ontdekte cachette van Deir el-Bahari live
gerestaureerd door een team van Italiaanse specialisten.
De expo heeft het ontsluieren van het geheim van de
sarcofagen tot doel. Zo’n twee derde van de tentoongestelde stukken is nooit
eerder getoond en je wordt ingewijd ‘in de magische en mythologische betekenis
van de sarcofagen waarin elke detail van de decoratie belang heeft.’ Een
funeraire wereld gefocust op de ‘eeuwigheid, opnieuw tot leven komen zoals
Osiris, elke dag weer opkomen zoals de zon die geboren wordt in de schoot van
de hemelgodin Noet’.
De catalogus bij de
tentoonstelling volgt een meer chronologische aanpak vanaf de prehistorie en
het Oude Rijk, toen de eerste lijkkisten gebruikt werden. Tijdens de verschillende
perioden evolueerde de techniek, versiering en het materiaal van de kisten. De
zogenaamde Gele Lijkkisten van de Derde Tussenperiode vormen een hoogtepunt op
vlak van artistieke uitvoering , maar tijdens de veranderende wereld van de
Ptolemeïsche en Romeinse periode kwam de traditie van sarcofagen tot een einde.
Ook nog tot 20 april 2016 loopt op de bovenverdieping van
het Jubelparkmuseum (Brussel) de tenstoonstelling Djehoetihotep. Een
initiatief van de KU Leuven om een beeld te schetsen van honderd jaar
archeologische opgravingen in Egypte. De expo spitst zich toe op de regio van
Dayr al-Barsha, waar honderd jaar geleden de Amerikaan George Andrew Reisner
met opgravingen begon en waar al vijftien jaar egyptologen van de KU Leuven
archeologisch onderzoek uitvoeren naar Oud-Egyptische rotsgraven. De site
is het bekendst omwille van het prachtig gedecoreerde graf van gouverneur
Djehoetihotep (c. 1840 v.C.).
Het doel van deze tentoonstelling en de bijhorende catalogus is ‘te tonen
hoe innovatieve methodes, toegepast op oude documentatie, kunnen bijdragen tot
nieuwe inzichten. Digitale technieken maken het bijvoorbeeld mogelijk
beschadigde en verspreid geraakte fragmenten in virtuele reconstructies terug
samen te brengen. Door huidige satellietbeelden op oud kaartmateriaal te
projecteren, kunnen we bovendien ook het landschap en de leefomgeving van het
verleden visualiseren, en aan de hand van oude foto’s kan een beeld opgeroepen
worden van het Egyptische landschap zoals het eruitzag voor de bouw van de
Aswandam.’
Het ticket van de
tentoonstelling Sarcofagen geeft ook toegang tot de expo Djehoetihotep
en de vaste collectie van het museum.
Luc Delvaux, Isabelle
Therasse, Sarcofagen: onder de sterren van Noet, Tielt : Lannoo 2015, 207 p. +
ill. ISBN 9782873869649
Marleen de Meyer e.a. (red.), Djehoetihotep : 100 jaar opgravingen in
Egypte, Leuven : Peeters 2015, 218 p. + ill. Vert. van: Djehoutihotep : 100 ans de fouilles en Égypte
door Kylie Cortebeeck. ISBN 9789042933415
deze pagina printen of opslaan