Ierse literatuur

BOEKEN NR. 9, AUGUSTUS 2016

Paul Murray: Het doel en de leegte

door Kris van Zeghbroeck

Paul Murray (°1975) is geboren en getogen in Dublin als de zoon van een docent Anglo-Iers toneel en een leerkracht. Hij volgde school in Blackrock College, studeerde Engelse literatuur in Trinity College en haalde een master in creative writing aan de University of East Anglia.

Op zijn achtentwintigste debuteerde hij met de nog niet vertaalde roman An Evening of Long Goodbyes (2003), waarmee hij de shortlist van de Whitbread Award voor beste debuutroman haalde. Een satire op de Ierse economische boom door de ogen van het hoofdpersonage Charles Hythloday, een aristocratische kluizenaar die zijn dagen vult met drinken en ronddwalen in het familiehuis in verval. Onder druk van zijn familie wordt hij verplicht om werk te zoeken, wat hem in contact brengt met de donkere kant van het economische succes in de sloppenwijken van Dublin.

De grote doorbraak kwam met de tweede roman Skippy Dies (2010 – vert. Skippy tussen de sterren) die de longlist van de Booker Prize en de top tien van Time magazine haalde. Deze driedelige, breed opgezette kostschoolroman vermengt tragedie en komedie in een wereld van ‘love, lust, string theory and existential crises’, waarbij de jeugdige ontdekkingsdrang in schril contrast staat met de apathie van de volwassen leerkrachten. De dood van leerling Daniel Juster, bijgenaamd Skippy, is het vertrekpunt om de levens van leerlingen en leerkrachten aan het fictieve Seabrook College te exploreren.

Met The Mark and the Void (2015 – vert. Het doel en de leegte), knoopt Murray weer aan bij de financiële thematiek van zijn debuutroman (in zekere zin overspannen zijn drie romans de periode voor, tijdens en na de crash). Nu staat de wereldwijde financiële crisis en de rol daarin van de tanende Keltische tijger centraal. Eigenlijk plande Murray al een boek over het Ierse banksysteem sinds 2002, toen zijn zus aan de slag ging bij de Bank of Bermuda in Dublin.

We zien de financiële apocalyps door de ogen van Claude, bijgenaamd Crazy Frog, een filosofiestudent met Franse roots die als analist werkt voor de Dublinse vestiging van de Bank of Torabundo. Hij wordt benaderd door de mislukte schrijver ‘Paul’ die Claude als een personage wil opvoeren in zijn volgende roman. Zelf gaat Paul volledig gebukt onder een zware hypothecaire lening die hem er uiteindelijk toe drijft om een bank te overvallen. Een metafictioneel spel van fictie en werkelijkheid dat refereert aan de verhalen van economische groei die we ons blijven voorspiegelen, zonder de wankele fundamenten van naderbij te inspecteren.

Amsterdam : Atlas/Contact 2016, 428p. Vert. van The Mark and the Void door Dirk-Jan Arensman. ISBN 9789025448189

deze pagina printen of opslaan