Nederlands proza

BOEKEN NR. 10, SEPTEMBER 2016

Yannick Dangre: De idioot en de tederheid

door Christophe Van Eecke

Yannick Dangre geldt als een van de opmerkelijke jonge talenten in de Nederlandse literatuur. Hij publiceert met De idioot en de tederheid zijn derde roman. Het is een ambitieus werkstuk waarin de auteur een familiekroniek schrijft. Hij speelt daarbij evenwel met het vertelstandpunt op een manier die tegelijk zijn ambities duidelijk maakt maar ook op zijn beperkingen stoot.
 
De jonge Tristan schrijft het leven van zijn oom Arthur, die samen met zijn broer een fietsenwinkel begon nadat de kruidenierswinkel van hun ouders van de hand werd gedaan. Dat verhaal is het referentiepunt van waaruit terugblikkend de complexe en gekwelde familiegeschiedenis wordt verteld (die uiteraard ook de geschiedenis van Tristans eigen ouders en grootouders is). Met deze constructie knoopt Dangre aan bij een belangrijke trend in de hedendaagse literatuur, en vooral in de non-fictie, namelijk het bloeiende veld van de life writing: hoe worden (auto)biografieën verteld, in elkaar gestoken, geconstrueerd? Door het verhaal van Arthur via Tristan te laten rapporteren opent Dangre interessante perspectieven om met het vertelstandpunt te spelen en dus vragen op te roepen over de betrouwbaarheid (en eenkennigheid) van (auto)biografische teksten.  
 
Maar tegelijk speelt dit hem ook parten. Van zodra we ons in het verhaal van Arthur begeven (zoals dat door Tristan wordt gerapporteerd) laat Dangre zich al te makkelijk verleiden om gewoon als auctoriële verteller te werk te gaan. Dat betekent dat de tekst toch veel observaties en beschouwingen over het innerlijk leven van de personages bevat, evenals uitgebreide dialogen, die weliswaar toegankelijk zijn voor een auctoriële verteller, maar uiteraard niet voor Arthur of Tristan. Dat betekent dat Dangre zich vertilt aan zijn eigen ingenieuze constructie: hij vertelt heel veel dingen die hij narratief-technisch eigenlijk niet kan vertellen. Hij springt iets te laks om met de complexe vertelstructuur die hij heeft gekozen.
Die complexe structuur maakt het voor de lezer ook soms moeilijk om voor ogen te houden wat nu precies de familie-relaties tussen de verschillende personages zijn en hoe de lijnen tussen de generaties lopen. Dat probleem stelt zich vooral aan het begin van de roman.  
 
Daar staat echter tegenover dat Dangre zeer vlot schrijft en interessante observaties inlast over de condition humaine in de alledaagsheid. Kortom: een interessant talent vertelt een vlotte familie-kroniek, maar stelt uiteindelijk toch teleur voor de lezer die aandacht heeft voor de manier waarop romans worden geconstrueerd en voor de manier waarop auteurs hun informatie presenteren. In beide gevallen is de auteur te weinig bedachtzaam te werk gegaan, waardoor er een afstand blijft bestaan tussen lezer en personages, ook al is alles zeer levendig geschreven.

Amsterdam : De Bezige Bij 2016. 317 p. ISBN 9789023496441 

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri