Vertaald proza

BOEKEN NR. 5, MEI 2017

Jean-Christophe Rufin: Checkpoint

door Jan Baes

In Kakanj, een Kroatische enclave in Centraal-Bosnië die zowel door moslim-milities als door Servische paramilitairen bedreigd wordt, schuilen een vijfhonderdtal inwoners - vrouwen, kinderen en bejaarden - in de fabrieksgebouwen van een verlaten steenkoolmijn. Als overlevenden van een etnische zuivering, uitgevoerd door de Kroatische meerderheid, kunnen ze nergens heen. Ze zijn immers van gemengde afkomst en doelwit voor elke partij. Franse Blauwhelmen van UNPROFOR beschermen de mijnsite, maar voor de vluchtelingen is de situatie uitzichtloos. Ze kunnen geen kant op en zijn volkomen overgeleverd aan hulp van buiten.
 
Het verhaal speelt zich af in de winter van 1995, wanneer twee oude dieseltrucks met 15 ton hulpgoederen voor de enclave, verzameld door een liefdadigheidsorganisatie uit Lyon, vertrekken richting Bosnië-Krajina. Aan boord vier mannen en één vrouw. De leider van de missie, de ambitieuze maar onzekere Lionel, de wat oudere en ex- gewetensbezwaarde Vauthier, Marc en Alex, twee voormalige blauwhelmen, die zopas nog zes maanden in Bosnië hadden gediend, en de 21-jarige Maud die al gauw het spil zal worden waar omheen zich een psychologische thriller van jewelste zal ontwikkelen. Omdat de verhoudingen steeds meer gaan botsen, verloopt de reis moeizaam, zeker als blijkt dat niet iedereen dezelfde bedoelingen heeft. De onderlinge spanningen lopen steeds verder op, samen met de problemen die opduiken bij onvoorspelbare checkpoints en onverhoedse versperringen waarmee de expeditie gedurig geconfronteerd wordt en die uiteindelijk zal resulteren in een ware klopjacht.
 
Jean-Christophe Rufin kan vertellen en dat blijkt uit de manier waarop hij de spanning opdrijft en de toenemende angst beschrijft die de personages naar de keel grijpt. Dat hij daarbij de inhoudelijke discussies over nut en noodzaak van humanitaire hulp, die de personages in het begin nog voeren, laat varen voor het verhaal an sich, is jammer, ook al omdat hijzelf, als pionier en initiatiefnemer van Artsen zonder Grenzen, toch wel meer inhoudelijk had kunnen ingaan op die wereldwijde problematiek. Blijft een spannende roman die allicht wacht op verfilming.
 
Amsterdam : De Bezige Bij 2017, 302 p. Vert. van Check-point door Katelijne De Vuyst. ISBN 9789023412564. Distributie: WPG Uitgevers

deze pagina printen of opslaan