Nederlands proza

Tommy Wieringa: Alles over Tristan

door Jan Bettens

Tommy Wieringa's derde roman Alles over Tristan beschrijft de zoektocht van de jonge biograaf Jacob Keller naar zijn onderwerp, de bijna 20 jaar eerder gestorven dichter Viktor Tristan. Over de gedichten van die "komeetachtige verschijning aan het firmament van de poëzie, die het stof van de woorden had geblazen, de poëzie ontmantelde en haar eigenhandig weer in elkaar had gezet" komen we ondanks deze ronkende en barokke lofbetuigingen weinig te weten. De echte held van de roman is dan ook niet de zgn. visionaire dichter, maar wel zijn biograaf, die er alles aan wil doen om deze vererende opdracht tot een goed einde te brengen.

Dat het ontrafelen van de mythes, mysteries en leugens die rond leven en werk van Tristan blijken te hangen, uiteindelijk ook het leven van zijn levensbeschrijver bepalend zullen beïnvloeden, vormt het eigenlijke kerngegeven van het boek. Over de fictieve dichter weten we dus niet veel. Dat hij twee alom bejubelde bundels heeft nagelaten met de even hol als extatisch klinkende titels: 'Visioenen' en 'Exaltaties', is zowat het enige concrete dat van hem lijkt over te blijven. Daarnaast heeft blijkbaar alleen Jakobs leermeester, wijlen professor Reyer, nog enkele biografische opstelletjes gepleegd over Tristan.  
 
En dus moet onze held, de bewonderende en ambitieuze academicus, voor zijn onderzoek naar het havenstadje Mercedal, waar zich nog enkele resterende familieleden en oud-vrienden bevinden én waar de jonggestorven dichter is opgegroeid. De plaatselijke universiteit zadelt hem ongevraagd op met een al even ambitieus hulpje, de opportunistische student Caïro. Onze naarstige romantische onderzoeker brengt veel wetenschappelijke tijd door in de universiteitsbibliotheek en blijft er natuurlijk niet ongevoelig voor de charmes van de bibliothecaresse. Ondertussen verlopen de gesprekken met de vrienden, die zich hoofdzakelijk concentreren rond het terras van café Colonial, moeizaam. Maar zijn gewroet in het zwijgende en duistere verleden levert wel iets op. Het web van intriges en leugens wordt steeds opnieuw verrassend blootgelegd. Wanneer zijn eigen leven onverwacht een deel gaat uitmaken van dat web, wordt de integere en overtuigde biograaf plots geconfronteerd met een moreel dilemma. De keuze tussen de biografie en zijn geliefde mondt bij de immer twijfelende Jacob Keller finaal uit in een vlucht. Wat overblijft, is een verscheurd en ongelukkig, maar wijzer man.

Tommy Wieringa vertelt zijn verhaal met het nodige vakmanschap, al durft hij wel eens zwaarwichtig uit de hoek te komen. Wat denk je hiervan bv.:
  
"Met bloedend hart keken zijn leraren toe hoe hun meest briljante leerling steeds onhandelbaarder werd en hoe zijn keurige manieren hadden plaatsgemaakt voor boertige ruwheid. Was hij geïnspireerd door de cynicus Diogenes van Sinope?"  
 
Zulke herhaaldelijke en mislukte pogingen om het boek een literair cachet te geven werken echter contraproductief. Dankzij de goed opgebouwde plotafwikkeling, inclusief de meestal verrassende wendingen, blijft Alles over Tristan genietbaar. Maar evenzogoed blijft er na het dichtslaan van de roman weinig meer over dan een beetje wind.
 
Tommy Wieringa: Alles over Tristan, De Bezige Bij, Amsterdam 2002, 160 p. ISBN 90-234-0027-5. Distributie WPG Uitgevers.
 
Oorspronkelijk verschenen in De Leeswolf 2002

Meer besprekingen over Tommy Wieringa


deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri