Vertaald proza
BOEKEN NR. 1, JANUARI 2018
Han Kang: Wit
door Jo Vanderwegen
Met Wit verschijnt
het derde Nederlandstalige boek van de Koreaanse Han Kang in amper twee jaar.
De interesse in Kangs werk heeft na de bekroning van de Engelse vertaling Human Acts (bij ons verschenen als Mensenwerk) met de Man Booker
International Prize een hoge vlucht genomen. Enerzijds is die recente
belangstelling opmerkelijk, want Han Kang publiceert al sinds 1995 en heeft
pakweg twintig boeken op haar naam staan. Anderzijds biedt Mensenwerk zo’n aangrijpend relaas dat het onnatuurlijk zou zijn
niet verder te willen grasduinen in Kangs ander werk.
Toch is Wit, haar jongste novelle, geen vanzelfsprekende keuze en bovendien
een merkwaardige selectie als nieuwe vertaling. Han Kang snijdt immers voor
haar terugkerende thema’s aan, zoals intens verdriet, onverwerkt verleden, de
geestenwereld en winterse kou. Het zijn onderwerpen waarbij het voor de
Nederlandse lezer misschien niet altijd even duidelijk is dat die een rode
draad vormen in haar oeuvre.
In enkele tientallen mijmeringen, herinneringen en schetsen
legt Kang een persoonlijk verband tussen de dood van haar oudere babyzusje (dat
wegens vroeggeboorte en gebrek aan voorzieningen slechts twee uur leefde), de
kleur wit, koude sneeuw en het zware, recente verleden van zowel Polen als
Zuid-Korea. De tekstfragmenten zijn poëtisch en dromerig – het proza voelt dan
ook bij momenten aan als een lang gedicht. Conceptueel is er sprake van eenheid
in inhoud en vormgeving, met dank aan het vele wit in het boek (lege pagina’s,
een bijzonder lege bladspiegel…). Net zoals het korte leven van haar zusje een
vergeefse aanzet was tot een echt, vol leven lijkt Han Kang met Wit een aanzet te willen geven tot een
echte, volle roman en is de sobere uitwerking een symbolische parellel. Hoewel Wit sterke momenten kent, voelt de
novelle met haar in elkaar spiegelende symboliek minder spontaan en urgent aan
dan De vegetariër of Mensenwerk.
De Nederlandstalige uitgave is
helaas ondermaats. De lezer krijgt immers een tweedehandse versie
voorgeschoteld: de Nederlandstalige editie baseert zich op de Engelse vertaling
van Deborah Smith en niet op de originele Koreaanse tekst. Han Kang wordt
aanzien als één van de belangrijkste hedendaagse Koreaanse schrijfsters. Als
deze auteur geen rechtstreekse vertaling verdient, wie dan wel? Een ander
aspect vormen de weggelaten illustraties. De oorspronkelijke Koreaanse versie
bevatte sfeervolle zwart-witfoto’s. De Engelse vertaling bevatte andere foto’s,
gemaakt in samenspraak met de schrijfster. De Nederlandse vertaling moet het
helemaal zonder illustraties stellen. Vormt het beeldmateriaal nu wel of niet
onderdeel van het oorspronkelijke werk? Het antwoord zal wellicht nooit komen,
maar vreemd is de omissie wel.
Han Kang: Wit, Nijgh & van Ditmar, Amsterdam 2017, 148
p. Vertaling uit het Engels door Marijke Versluys. ISBN 9789038803722.
Distributie L&M Books
deze pagina printen of opslaan