De
krijtman, het debuut van de Britse C.J. Tudor, was de
inzet van een heuse biedingsstrijd tussen uitgeverijen. De vertaalrechten zijn
aan een veertigtal landen verpatst en de grotendeels positieve reviews stromen
intussen binnen. Het boek wordt nu al een van de beste thrillerdebuten van 2018
genoemd. En toch maakte zich na het lezen van De krijtman vooral teleurstelling van me meester. Dit is niet het
nagelbijtende meesterwerk waarop ik had gehoopt en ik zat nergens echt helemaal
in het verhaal. Misschien waren mijn verwachtingen te hoog, of is de hype rond De krijtman wel wat te groot.
De twaalfjarige Eddie
Munster is in 1986 getuige van een verschrikkelijk ongeluk op de plaatselijke
kermis. Wegens een gebrek aan onderhoud komt een wagentje los waardoor de
inzittenden uit een draaiende attractie worden gekatapulteerd. Een
schoolgenootje zijgt neer naast Eddies voeten, bebloed en op de rand van de
dood. Eddies instinct zegt om te vluchten maar hij krijgt instructies van een
man met een krijtwitte huid en haar. Samen sleuren ze het meisje erdoor waarop
de mysterieuze man, door Eddies vrienden ‘De krijtman’ genoemd, pas weer
opduikt aan het begin van het nieuwe schooljaar als de nieuwe leerkracht
Engels.
De
verschijning van de krijtman inspireert Eddie en zijn vrienden Metal Micky, Fat
Gav, Hoppo en Nicky tot een geheime codetaal waarin ze met krijt boodschappen
aan elkaar overbrengen. Maar iemand krijgt weet van hun berichten en leidt hen
naar een lijk van een jong meisje. Tenminste, delen van een lijk want het hoofd
van het slachtoffer wordt nooit gevonden. Dertig jaar later vindt Eddie plots
opnieuw krijttekeningen en is het duidelijk dat het verleden hem nog steeds
achtervolgt.
Tudor
kiest ervoor om het verhaal volledig te vertellen door de ogen van Eddie
Munster. In 1986 is hij een onzekere twaalfjarige die alles doet om erbij te
horen, maar wordt gepest door de oudere broer van een van zijn beste vrienden.
In 2016 is Eddie eenzaam en leeft hij samen met zijn veel jongere huisgenoot
Chloe. Beide Eddies willen goed doen maar nemen vanuit de beste bedoelingen
verkeerde beslissingen. Eddie is een interessant personage, maar jammer is dat
Tudor niet meer inzoomt op de evolutie van Eddie tussen 1986 en 2016. Wat meer
diepgang in haar protagonist had best gemogen.
Tudor schrijft zelden een woord
te veel en Eddie is een scherpe, soms cynische observator die de vaart in het
verhaal houdt. In het laatste deel komt het verhaal in een stroomversnelling
waarin je je aandacht bij de plot moet houden. Dan ontspoort het plots en het
einde is chaotisch en verwarrend. Tudor vergeet sommige puzzelstukjes in te
passen en de ontknoping voelt gekunsteld aan. Het beste thrillerdebuut van 2018
hoeft De krijtman van mij niet te
worden, voor de best vormgegeven cover van het jaar is het wel een kanshebber.
C.J. Tudor: De
krijtman, Bruna, Amsterdam 2018, 326 p. ISBN 9789400509054. Vertaling van The chalk man door Edzard Krol. Distributie:
Standaard Uitgeverij
deze pagina printen of opslaan