Nederlands proza
Renate Dorrestein: Een hart van steen
door Jen de Groeve
Met rustig
voortkabbelende verhaaltjes en lauwe problematiek houdt Renate Dorrestein zich
niet bezig. Haar intriges zijn driest met altijd wel een scheut gruwel, haar
thematiek genadeloos en tragisch. Al 13 boeken lang varieert ze eigenzinnig op
thema's als moord, macht, zelfmoord, schuld. En steeds met zeer snedige plots,
scherpe kritiek en humor. De thema's zijn er weer in Een hart van steen,
de tragiek is verpletterend, de humor bijtijds aanwezig om een leesbaar
evenwicht te scheppen. Maar de scherpe kantjes zijn er af, de uitdieping van de
problematiek schiet te kort, de afwikkeling lijkt bij tijden vreemd
simplistisch.
In huize Van Bemmel is een vijfde
kind op komst: Ida, bron van alle ellende, die het gezin al teistert nog voor
ze geboren is. Ellen is 12, het derde kind en
volgens haar vader dus het cement dat het gezin bijeenhoudt. Een gelukkig gezin
trouwens waar liefde leeft, een nieuwigheid voor de schrijfster. Maar moeder
herstelt slecht na de geboorte van Ida. Na een periode van totale lethargie
volgen ongecontroleerde driftbuien, neurotische overbezorgdheid en religieuze
waanzin.
'Kraamvrouwenpsychose' komt Ellen 25 jaar later te weten, en goed te genezen,
maar in die tijd wist men daar nog niet veel van, voor 'vrouwenziekten'
bestond/bestaat weinig interesse. Gevolg: in een vlaag van waanzin moordt
moeder het hele gezin uit en pleegt dan zelfmoord. Ellen was even de deur uit
en in alle drukte gewoon vergeten. Ze slaagt er nog in haar kleine broertje te
redden. Zij moet verder leven met de verpletterende opdracht dit te boven te
komen. Er is een begin wanneer ze de oorzaak van haar moeders waanzin begrijpt
en de feiten zo enigszins hanteerbaar worden.
Je krijgt het verhaal afwisselend verteld door de 12-jarige en 37-jarige
Ellen, wanneer die naar het ouderlijk huis terugkeert. Dat geeft het verhaal
zijn dynamiek, maar uit de wisselwerking tussen het angstige onbegrip van het
kind en het moeizame beginnen verwerken 25 jaar later, hadden meer en vooral
pertinentere vragen mogen voortkomen dan nu het geval is.
Renate Dorrestein: Een hart van
steen, Querido, Amsterdam 2014, 226 p. ISBN 9789490647360. Distributie L&M Books
Oorspronkelijk verschenen in De Leeswolf
deze pagina printen of opslaan