Natural history

Cornelius Nozeman, Christiaan Sepp: Nederlandsche vogelen (1770-1829)

door Kris van Zeghbroeck

Met de hand ingekleurde historische dierenencyclopedieën behoren tot de duurste en meest gegeerde uitgaven waarvan de originelen voor astronomische bedragen geveild worden. Denken we maar aan John James Audubons The Birds of America waarvan een eerste druk van de Duke of Portland bij een veiling in 2012 bijna acht miljoen dollar opleverde. Audubon publiceerde zijn iconische meerdelige werk in de periode 1827-1838 en claimde tussen de 435 illustraties meer dan honderd nieuwe vogelsoorten uit de Nieuwe Wereld te determineren.

Of de Nederlandse predikant en ornitoloog Cornelius Nozeman (1720-1786) en de Duitse illustrator Christiaan Sepp in het meerdelige Nederlandsche vogelen (1770-1829) met 250 gravures en 200 soorten nog echt nieuwe soorten uit de Oude Wereld introduceren, is weinig waarschijnlijk. Maar historisch zijn dit Nederlandse boek en zijn auteurs voorlopers van de veel bekendere Audubon, wiens zoon Victor in 1833 Nederland bezocht tijdens een Europese tournee om de vogelencyclopedie van zijn vader aan de man te brengen.

De oorspronkelijk vijfdelige reeks Nederlandsche vogelen werd bij Christie’s in 2013 nog voor 35.000 euro geveild. Het manuscript van de Nederlandse Koninklijke Bibliotheek werd door uitgeverij Lannoo als een fotomechanische herdruk uitgebracht in één band. Eerst op ware grote en later op 75 procent van het origineel. Het boek bevat naast de inleiding van Middas Dekker een uitgebreid voorwoord over de ontstaansgeschiedenis van het boek en de wetenschappelijke studie van vogels in die tijd.

Er kroop duidelijk heel wat veldwerk in de beschrijving van de soorten, een totaal nieuwe discipline met de nodige kinderziekten. De determinatie was nog lang niet op punt gesteld en de wetenschappelijke polemiek stond niet altijd in het teken van de vooruitgang. De teksten hebben een uitgesproken historische waarde en bieden de volledige context, maar voor het hedendaagse grote publiek primeren de indrukwekkende gravures. Vandaar dat, op klein formaat, recent een uitgave werd uitgebracht met enkel de tekeningen als cadeauboek.

Cornelius Nozeman, Christiaan Sepp: Nederlandsche vogelen (1770-1829), Lannoo Tielt, 2015, 832 p. : ill. ISBN  9789401426510. 

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri