Hoewel uitgevers hem graag als romancier
wilden promoten, bleef de Napolitaan Domenico Rea (1921-1994) zich als
verhalenverteller profileren. Dat verklaart meteen waarom hij in zijn leven
maar twee romans uitbracht. De tweede was tevens zijn laatste publicatie, De nimf van Napels, die twee jaar voor
zijn dood verscheen en in 1993 de prestigieuze Premio Strega kreeg toegekend.
Lina Wertmüller, ooit de assistente van Fellini, verfilmde de roman als Ninfa plebea (1996).
Rea, die ondanks het advies van
zijn leerkrachten geen klassieke opleiding volgde, rolde als het ware in het
schrijverschap, wat hij later combineerde met dat van criticus en journalist.
Van het volkse Napels, het (late) fascisme en de oorlogsjaren maakte hij zijn
handelsmerk en qua stijl wilde hij aanleunen bij klassieke auteurs, in de
eerste plaats uit de middeleeuwen en de renaissance, zoals een Boccaccio.
Zo brengt De nimf van Napels het verhaal van
Miluzza – de Italiaanse titel verwijst naar het volkse karakter van de
protagonist die opgroeit in Nofi, een fictief dorpje dat lijkt op Nocera
Inferiore waar Rea het merendeel van zijn leven doorbracht. Miluzza is de
dochter van kleermakers die leven van de opdrachten van de fascistische
soldaten die in de kazerne vlakbij gelegerd zijn. Op haar lijkt een vloek te
rusten. Volgens haar dorpsgenoten is ze immers voorbestemd om in de voetsporen
van haar moeder te treden. Die stond algemeen bekend om hoe ze ongebreideld
haar vleselijke lusten botvierde en daarenboven ook nog eens het leven liet
tijdens zo’n nymfomane daad. Omstandigheden duwen Miluzza verder in die
richting – ze wordt de minnares, of beter nog, het hoertje van Nofi’s oude en
rijke ‘karton- en krattenkoning’, maar het jonge meisje verkent ook op
eigengereide wijze haar sensualiteit en seksualiteit, al dan niet met andere
dorpelingen. Rea beschrijft het allemaal erg plastisch, net zoals hij het
dorpsleven en de vele rituelen expressief tot leven brengt.
Gaandeweg beseft de weemoedige,
zorgzame en liefdevolle Miluzza dat bijna niemand haar kan of wil doorgronden.
De rijke industrieel bedelft haar bijvoorbeeld onder attenties en wil zo de
volkse trekken van de jonge Miluzza camoufleren en haar ‘dat creoolse van
bepaalde Amerikaanse vrouwen’ geven. Hij wil haar onderbrengen in een huis in
een sjiekere wijk van Napels, maar het idee alleen al werkt verstikkend en het
meer plechtstatige Napels boezemt Miluzza ook gewoonweg angst in. Het meisje
raakt steeds meer geïsoleerd, ook omdat ze een aantal dierbaren verliest. De
ontmoeting met een jongeman, die haar reputatie niet kent, zorgt voor een
catharsis in de vertelling. Hij zal Miluzza de kans geven om langzaamaan haar
authenticiteit terug te vinden. Wordt zo het volkse Napels tegen de achtergrond
van het fascime en de (na)oorlogse jaren in ere hersteld?
Domenico Rea: De nimf van
Napels, Serena Libri, Amsterdam 2018, 236 p. ISBN 9789076270982. Vertaling van Ninfa plebea door Hilda Schraa
en Manon Smits. Distributie EPO
deze pagina printen of opslaan