Nederlands proza
BOEKEN NR. 7, JULI 2018
Kerim Göçmen: Kroniek van mijn schoolvakanties
door Hamide Dogan
De Turks-Nederlandse schrijver Kerim Göçmen (pseudoniem) die we kennen van de
verhalenbundel Het geheim van de kromme
neuzen (2013) en de
schitterende roman Rode kornoeljes
(2015) verrast de lezer weer met zijn nieuwe roman Kroniek van mijn schoolvakanties (2018).
In Kroniek van mijn
schoolvakanties, dat zich afspeelt in de jaren zeventig brengt de jonge
verteller van het verhaal met zijn broertje en moeder zijn schoolvakanties door
in het geboortedorp van zijn ouders op het platteland, in Bozkaya. Zijn vader,
die internist is bij een militair ziekenhuis, verschuilt zich achter zijn
onmisbaarheid in het ziekenhuis om niet mee te hoeven. We maken kennis met de zijn
hele familie, met de grootvader, de tantes, de neefjes en de oom die
buschauffeur is. De droom van de jonge hoofdpersoon is om als hulpje op de bus
met zijn oom mee te gaan.
Terwijl de jonge
hoofdpersoon zijn dagen zwervend in het dorp doorbrengt, aan de oever van de
rivier de Bozçay, bij een vervallen burcht, torentjes bouwend van stenen,
schietend met katapulten, indiaantje spelend, geroosterde aren etend, is de
hele familie bezig om zijn oom aan de vrouw te brengen. De grootvader heeft een
slechtlopende zuivelfabriek, die hij maar niet verkoopt omdat hij hem wil
overdragen aan de oom zodra deze zich eindelijk settelt en een fatsoenlijk
leven begint te leiden. Niet zonder humor beschrijft de schrijver hoe de
vrouwen steeds bij families met huwbare meisjes langs gaan om na iedere
afwijzing de lat steeds lager te leggen.
Met dezelfde fijnzinnigheid als in Rode kornoeljes laat de schrijver het verschil zien tussen arm en
rijk, tussen de verschillende klassen en de politieke verschillen in Turkije.
De enige familie die hun dochter wil uithuwelijken aan zo’n losbandige man, die
de huwbare leeftijd eigenlijk al is gepasseerd, is een arm gezin in een naburig
dorp. Ook het lot van de mooie Sümbül zou anders zijn als haar familie bemiddeld
was geweest of als ze een opleiding had kunnen volgen. Zij is de vrouw van de
grootvader die na het overlijden van zijn eerste vrouw behoefte had aan een
jongere vrouw die hard kon werken. Sümbül doet dan ook het huishouden en zorgt
voor de dieren, ze zou betrokken willen worden bij de fabriek van haar man,
maar krijgt niet de ruimte. Het lot van de nieuwe bruid zal niet veel anders
zijn. Op de bruiloft van de oom, die vele vrienden van verschillende politieke
kleur heeft, maakt de familie zich zorgen dat het uit de hand zal lopen en dat
de linkse Revolutionairen en de rechtse Grijze Wolven slaags zullen raken. Op
een heel natuurlijke manier worden de botsingen tussen en rechts en links, die
in de jaren 1970 speelden, verwerkt in het verhaal.
De mensen en het dorp worden met veel liefde neergezet. Je
voelt de nostalgie en de weemoed die lijken te horen bij het terugkijken op
zomervakanties van de kindertijd. Kerim Göçmen schrijft verfijnd en poëtisch
zonder ook maar engszins zweverig of gekunsteld aan te doen. Ik verheug me op
zijn volgende roman.
Kerim Göçmen: Kroniek van mijn schoolvakanties, Van Oorschot, Amsterdam
2018, 109 p. ISBN 9789028280496. Distributie Elkedag Boeken
deze pagina printen of opslaan