Vertaald proza

Milan Kundera: Onwetendheid

door Jos Van Damme

De Tsjechische Irena kwam na de Russische bezetting van Praag naar Parijs, waar ze zich een eigen leven heeft opgebouwd. Na de revolutie van 1989 verwondert haar omgeving er zich over dat ze niet meteen terugkeert naar haar heimat. Blijkbaar begrijpt niemand dat haar werkelijke leven zich in Parijs afspeelt. Als ze dan toch naar Praag terugkeert, merkt ze op slag dat deze stad haar heimat niet meer is, dat ze er alleen als immigrante gezien wordt. In Parijs op de vlieghaven heeft ze Josef ontmoet, ook destijds uit Praag gevlucht naar Denemarken en nu in Praag als een onwelkome gast beschouwd: zijn familie kijkt hem buiten, het land en de taal zijn veranderd. Irena, die meent dat ze Josef destijds vluchtig gekend heeft, denkt dat ze met deze man een nieuw eigen leven kan beginnen in haar moederland, maar twintig jaar kan men niet zomaar overslaan. De Irena en de Josef die ze vroeger waren, bestaan niet meer en allerwegen heerst 'onwetendheid', de onbekendheid met het eigen geboorteland en de onverschilligheid van hun Tsjechische familie en vrienden ten opzichte van Josefs en Irina's voorbije leven. 
 
Nee, een happy end zit er niet in. Kundera slaagt erin om in deze korte roman op virtuoze manier een verrassende intrige te verwerken die uitloopt op een bizarre bedscène, een wederzijds fiasco. Naar het verleden is geen weg terug. De Tsjech Kundera, die zelf in 1981 de Franse nationaliteit kreeg en nu in het Frans schrijft, weet waarover hij het heeft. Dit is ook zijn situatie. Hij roept ze op in een sobere stijl, komt graag tussen in het verhaal, schuift er essayistische bladzijden tussen, waarop hij cultuurpessimistische overwegingen op een wat schoolmeesterachtige manier ventileert, maar niettemin is dit een heel knappe roman geworden over vergetelheid en herinnering, over heden en verleden, over de onmogelijkheid een tweede kans te benutten, je leven opnieuw te laten beginnen. Een roman met een duidelijke boodschap.
 
Milan Kundera: Onwetendheid, Ambo, Amsterdam 2002, 132 p. ISBN 90-263-1726-3. Vertaling van l’Ignorance door Martin De Haan
 
Oorspronkelijk verschenen in De Leeswolf 

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri