Voor haar proefschrift biologie gaat Nathalie
Ström de aanwezigheid van gassen meten in het veengebied rond het Zweedse
Mossmarken. Het is een desolate plek waar de natuur heer en meester is en
waarvan de legende de ronde doet dat hier mensen aan de goden werden geofferd.
Verschillende personen zijn in de loop der jaren in het gebied verdwenen door
de gevaarlijke moerasachtige ondergrond die een persoon in een mum van tijd
opslokt. Ström kent de gevaren van het veen want ze is opgegroeid in de streek,
waarna ze voor haar studie naar Göteborg trok.
Om haar onderzoek te kunnen
uitvoeren, huurt Ström een afgelegen, basic hutje pal in het veen. Elke dag
ziet ze dezelfde jogger op het loopparcours in het veen rennen. Het blijkt om
kunststudent Johannes Ayeb te gaan met wie Ström goed blijkt op te schieten. Ze
raakt meer en meer gesteld op de stipte hardloopsessies van Ayeb en het
bezoekje dat hij haar dan brengt. Maar wanneer Ayeb tijdens een van zijn
looptochten niet terugkeert, vindt Ström hem bewusteloos naast het looppad.
Omdat in de buurt ook een twee meter lang vers gegraven graf wordt gevonden,
wordt de politie erbij gehaald.
Dit debuut van de Zweedse Susanne Jansson werd in haar
thuisland lovend ontvangen en inmiddels zijn de rechten al aan meer dan twintig
landen verkocht. Het offerveen is een
boek waarin de locatie een van de sterke punten is. Jansson weet de omgeving
van Mossmarken treffend te omschrijven. Het verraderlijke maar beeldschone
gebied waar het weer plots kan omslaan maar de zon enig mooi door de mist
schijnt. Bijna zou je in een vliegtuig naar Zweden stappen.
Van hoofdpersonage Natalie Ström
krijg je aan het begin van het boek weinig hoogte. Je weet niet veel over haar,
maar er is duidelijk iets in haar verleden gebeurd waardoor ze naar Göteborg is
gevlucht. Jansson laat beetje bij beetje de details over het verleden van Ström
los. Het is een techniek die wel meer auteurs gebruiken, maar het houdt ook
gevaar in. Het hoofdpersonage komt in het begin afstandelijk over en je krijgt
geen band met haar, en het is moeilijker om deze band in de loop van het
verhaal nog op te bouwen.
Gaandeweg wisselen de hoofdstukken waarin Ström de
ik-verteller is, af met hoofdstukken die verteld worden door Maya Lind. Lind is
kunstfotografe en heeft gewoond in New York, maar werkt nu parttime bij de
Zweedse politie als fotograaf van plaatsen delict. In deze hoedanigheid wordt
ze in het onderzoek betrokken en trekt ze ook zelf op onderzoek uit. Lind is
duidelijk gebaseerd op auteur Jansson die volgens de achterflap ook gewerkt
heeft als fotograaf in New York en Göteborg.
De spanning in Het offerveen is nooit echt om te
snijden. Dit is een verhaal dat langzaam wordt verteld, zonder grote
actiescènes of brute gewelddaden. De personages, maar vooral het mistige
Zweedse decor staan hier centraal en zorgen voor een mysterieus sfeertje.
Jansson heeft een aantrekkelijke schrijfstijl, maar de ontknoping valt helaas
een beetje tegen. Een verdienstelijk debuut.
Susanne Jansson: Het offerveen,
Cargo, Amsterdam 2018, 301 p. ISBN 9789403120706. Vertaling van Offermossen door
Tineke Jorissen-Wedzinga. Distributie Standaard Uitgeverij
deze pagina printen of opslaan