Poëzie
BOEKEN NR. 10, NOVEMBER 2018
Rodaan Al Galidi: Neem de titel serieus
door Christophe Van Eecke
Het gaat snel voor Rodaan Al Galidi: kort op
de hielen van twee opmerkelijke verhalenbundels verschijnt nu ook deze nieuwe
bundel gedichten, opgevat als een ode aan mensen die worstelen met een
psychische ziekte. De bundel verkent de moeilijkheden die psychisch zieken
ervaren om relaties op te bouwen en om zichzelf te vinden, maar verbindt de
problematiek ook met de verziekte wereld waarin wij leven.
De bundel overtuigt helaas niet.
De beeldende kracht waarmee Al Galidi zijn proza zo vaak een elegante wending
geeft, en die hem toelaat om subtiele nuances aan te brengen in zijn verhalen,
verzaakt in deze bundel bijna volledig. Enerzijds zijn de gedichten vaak heel
prozaïsch en lijkt het wel alsof de auteur een stukje proza als een gedicht op
het blad heeft geschikt in plaats van een gedicht te schrijven (het punt is
natuurlijk dat een dergelijk ‘prozaïsch’ gedicht natuurlijk als gedicht moet worden ontwikkeld, en
niet gecreëerd door een proza-zin in stukjes onder elkaar te schikken).
Daarnaast is de taal, en met name de beeldtaal, vaak
banaal, met voor de hand liggende analogieën. Sommige gedichten lijken te gaan
werken omdat ze met een zekere ironie naar de wereld kijken, maar hebben dan
net een regel te veel waarin Al Galidi het ironische effect ondergraaft door
net een stapje te ver te gaan. Dat is bijvoorbeeld het geval in ‘Liefhebbers’,
een gedicht dat opgebouwd is als een sarcastische uitnodiging tot de kruisiging
van Jezus, ‘aanstaande vrijdag om 14:30u’. De drie laatste regels luiden:
‘Helaas kan de
opstanding
Door de minimale voorverkoop niet plaatsvinden.
Tot dinsdag dan?!’
Waar de voorlaatste regel het gedicht nog een ironische
pointe geeft, wordt dit effect door de overbodige slotregel volledig ondermijnd
– het is dubbelop en daardoor verzwakt het de tekst.
Jammer genoeg staan er zeer veel
van dit soort slordigheden in de bundel. Sommige gedichten bevatten
bijvoorbeeld wel verzen met gebalde observaties, maar het gedicht eromheen is
dan weer flets en ondoordacht. Maar bovenal zijn er hele reeksen gedichten
waarin de uitdrukking ‘psychische ziekte’ steeds weer opduikt, gedicht na
gedicht, soms meerdere keren binnen één enkel kort gedicht, zodat de taal
ronduit banaal wordt, repetitief en drammerig tot op de rand van de onbedoelde
zelfparodie. Deze bundel werkt zo hard om maatschappelijk relevant te zijn dat
ze uiteindelijk volledig faalt als poëzie.
Dat is jammer, temeer omdat Al
Galidi zoveel beter kan. We leggen deze bundel dan ook rustig opzij onder de
mantel der liefde en gaan ervan uit dat Al Galidi volgende keer gewoon weer een
veel beter boek uitbrengt.
Rodaan Al Galidi: Neem de titel serieus: gedichten, Jurgen
Maas, Amsterdam 2018, 68 p. ISBN 9789491921490. Distributie EPO
deze pagina printen of opslaan