Vertaald proza

BOEKEN NR. 10, NOVEMBER 2018

Michel Laub: Het donderdagtribunaal

door Hugo Van Hoecke

Eigentijdser kan een verhaal moeilijk zijn. José Victor en Walter zijn twee vrienden die met elkaar een privé-mailverkeer onderhouden waarin aids, seks, versieren enzovoort (vul zelf maar aan) de hoofdthema’s zijn. Een scabreus spel tussen gelijkgestemde zielen (?) zeg maar. José Victor is 43 jaar, net zo oud als de auteur bij de publicatie van deze roman (wat een toeval); vader econoom, moeder psychologe, van keurige afkomst dus, en netjes getrouwd met zijn schoolvriendin Teca. Van die schooltijd dateert ook zijn vriendschap met Walter, die hem eerst lijntjes leerde snuiven en die zich vervolgens te buiten ging aan seksuele avances, (weliswaar door José Victor genegeerd), waaruit ondubbelzinnig bleek dat hij ‘voor de mannen was’. Maar dat staat op generlei wijze hun jarenlange internetrelatie in de weg die uitgaat van het nihilistische adagium ‘het leven is veel te kort om het serieus te nemen’.

Tot zover is er niet veel aan de hand; beiden verschuilen zich achter: ‘iedereen mag toch wel eens een grapje maken?’ Maar dan blijkt Walter op zijn veertigste besmet met het aidsvirus. Ook al hebben zowat vijftien van zijn vrienden de ziekte niet overleefd, voor Walter tast dat de manier waarop hij vrijpostig met José Victor communiceert niet aan. Ook José Victor houdt zich niet in. Helaas, hun vaak vunzige mailverkeer komt plots open en bloot op tafel te liggen, wanneer Teca de mails opgraaft en in brede kring met haar vriendinnen deelt. Alle bijzonderheden komen nu in handen van een virtueel ‘tribunaal’ dat gevormd wordt door de op kille afrekening ingestelde computergemeenschap: niet enkel de escapades van Walter, ook de gore fantasieën van José Victor, het risicovolle seksleven van beiden, de privacy van de prille medewerkster in het reclamebureau dat José Victor presideert, allemaal passeren ze de hakbijl van het genadeloze schervengericht.
 
Het vervolg laat zich raden. De onstuitbare mediastorm die razendsnel opsteekt, heeft benauwende consequenties waar José Victor zich aanvankelijk geen raad mee weet, maar waaruit hij zich in de resterende bladzijden van het boek zoekt te bevrijden, om te redden wat nog te redden valt. Wie is beklaagde en wie aanklager? Wie rechter en wie slachtoffer? Een eenduidig antwoord valt niet te rapen, en daarom doe je de beste zaak, zo luidt het, door je kwelgeesten achter te laten in de zin van: ‘ik besta net als twee uur geleden, de toekomst ben ik, hoe die ook uitpakt’. Veel meer dan een hedonistisch tijdverdrijf kan je in José Victors perceptie het leven niet noemen.
 
Bij het lezen van deze passioneel geschreven roman, die wel wat weg heeft van een verdoken apologie, valt op hoe ontluisterend de hedendaagse Braziliaanse samenleving in beeld wordt gebracht. De spelers figureren in een morele doolhof, vakkundig gepromoveerd door internet en soortgelijke toestanden. En ja, ‘ons land verkeert in een staat van dementie,’ oordeelt daarover de Braziliaanse analyticus Mino Carta, ‘de mensen hier leven in clichés en zijn gevormd door tv. We hebben geen energie, zijn vreselijk berustend, hebben een laag zelfbeeld’. Misschien is zijn schrijver-landgenoot Laub daar wel een exponent van.

Michel Laub: Het donderdagtribunaal, Ambo/Anthos, Amsterdam 2018, 186 p. ISBN 9789026340239. Vertaling van O tribunal da quinta-feira door Harrie Lemmens. Distributie VBK België 

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri