Vertaald proza

BOEKEN NR. 11, DECEMBER 2018

Blindganger: Michael Ondaatje

door Kris van Zeghbroeck

Londen 1945. Officieel is de Tweede Wereldoorlog voorbij, maar in de nadagen van de Blitz wordt ondergronds nog een ‘schemeroorlog’ uitgevochten die in een waas van mysterie is gehuld. De veertienjarige Nathaniel en zijn iets oudere zus Rachel hebben de oorlog doorgebracht bij hun grootouders in Suffolk. Nu wonen ze weer thuis in Londen. Hun ouders zijn officieel vertrokken naar Singapore, waar vader werkt voor Unilever.

Ze laten de kinderen achter in de handen van een paar louche huurders: Walter (‘de Mot’) en Norman (‘de Schicht’), die betrokken zijn bij criminele activiteiten. Gaandeweg blijkt dat moeder Rose nooit vertrokken is naar Singapore en op een of andere manier actief is voor de Britse inlichtingendienst. De Mot en de Schicht werk(t)en waarschijnlijk voor haar als informanten. Uiteindelijk duikt Rose weer op, maar de door de oorlog getraumatiseerde vader lijkt in het niets opgelost. Na een aanslag worden de kinderen ver weg op kostschool gestuurd.

Michael Ondaatje maakt een tijdsprong in deel twee, waar Nathaniel in 1959 werkzaam is voor de Britse inlichtingendienst. Hij houdt zich vooral bezig met het ‘aanpassen’ van de oorlogsrapporten aan de heersende richtlijnen, maar probeert tussendoor ook materiaal dat betrekking heeft op de activiteiten van zijn moeder bij elkaar te zoeken. Hij tracht de gebeurtenissen te reconstrueren, schijnbaar betekenisloze fragmenten bij elkaar te brengen, te verklaren en met elkaar te verbinden.

In essentie een proces van waarheid en fictie om de gaten in het verhaal te dichten en de onderliggende betekenis boven te spitten. Waarheid kan fictie bevatten en fictie kan de essentie van waarheid blootleggen. Nathaniel en de lezer zoeken in het duister op de tast en zijn dus letterlijk ‘blindgangers’ die vroeg of laat op de explosieve waarheid kunnen stuiten. De oorspronkelijke titel, Warlight, refereert naar de afgeschermde lampen waarmee in het verduisterde Londen de scheepsvaart op de Thames gegidst werd.

Blindganger is een stilistisch pareltje met veel aandacht voor de details die al dan niet een rol spelen in de ontrafeling. De lezer wordt meegezogen in de handelingen van de personages, alsof hij zelf een getuige is. Geen thrillerelementen, maar diezelfde ‘dromerige sfeer’ die De Engelse patiënt zo bijzonder maakt. Dat boek werd bekroond met de Booker Prize in 1992 en werd dit jaar verkozen als beste laureaat voor de vijftigste verjaardag van de Booker. Vraag is of dit een rol gespeeld heeft bij het stranden van Blindganger op de longlist van de Booker Prize 2018?

Michael Ondaatje: Blindganger, Nieuw Amsterdam, 2018, 286 p. ISBN 9789046823927. Vertaling van Warlight door Inger Limburg en Lucie van Rooijen. Distributie Pelckmans Uitgevers

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri