Vertaald proza

BOEKEN NR. 7, JULI 2020

Removed & part of the world: Sigrid Nunez' schrijverschap

door Kris van Zeghbroeck

“I became a writer not because I was seeking community but rather because I thought it was something I could do alone. How lucky to have discovered that writing books made the miraculous possible, to be removed from the world, and to be a part of the world at the same time.” (The New York Times)

Sigrid Nunez (1951) is geboren en getogen in New York. Met een Duitse moeder en een Chinees-Panamese vader wordt ze doorgaans gerekend tot de Aziatisch-Amerikaanse literatuur en wordt haar werk regelmatig opgenomen in Aziatisch-Amerikaanse bloemlezingen. Nunez haalde een master aan Columbia University (MFA), werkte voor The New York Review of Books en doceerde aan een aantal universiteiten. Ze schrijft onder meer voor The New York Times, The Paris Review, Harper's, McSweeney's en The Believer.

Intussen heeft Nunez zeven romans en een biografie van Susan Sontag (Sempre Susan (2011, pas vertaald onder dezelfde titel)) op haar naam staan. Ze werkte als jonge vrouw voor Sontag (1933-2004) en raakte bevriend met haar mentor. Nunez had een tijd lang een relatie met Sontags zoon David Rieff en woonde samen met moeder en zoon. Ondanks spanningen in haar relatie met Sontag, had ze een grote bewondering voor deze feministische icoon, die haar werk en dat van een aantal andere vrouwelijke schrijvers in de jaren vijftig en zestig beïnvloedde.

Haar persoonlijke betrokkenheid bij de biografie van Sontag zorgde voor de nodige persbelangstelling. Hoewel de romans van Nunez verschillende malen bekroond werden met minder gekende prijzen, bleef ze een ondergewaardeerd schrijver. Tot haar laatste roman, The Friend (2018, De vriend), laureaat werd van de National Book Award for Fiction 2018. Al dan niet toevallig bouwt dit werk fictioneel verder op het verlies van een levenslange vriend en mentor, zij het een man, die zijn pupil een Deense dog nalaat.

Dieren spelen geen dominante rol in het eerder filosofisch georiënteerde oeuvre van Nunez, maar ze laten wel een opvallende indruk na. Honden in de debuutroman A Feather on the Breath of God (1995) en de apocalyptische roman Salvation City (2010). Een ziekelijk aapje geadopteerd door Leonard Woolf in de roman Mitz (1998) en de kattenliefde van de dichter Joseph Brodsky in de biografie Sempre Susan (The New York Times).

Het anonieme hoofdpersonage van The Friend (De vriend) is schrijfster en houdt van katten. Als studente had ze een relatie met haar mentor, een vrouwenloper die wel vaker met zijn studenten sliep en een van haar jaargenoten als eerste van drie vrouwen rekruteerde. Toch ontwikkelde ze een blijvende platonische relatie met hem, die haar in verdriet en rouw stort na zijn zelfmoord.

De grote Deense dog die haar leven overrompelt, een in het park achtergelaten en door haar mentor geadopteerde zwijgzame lobbes, maakt haar een figuur van spot. Maar ze deelt met het dier het ongrijpbare, overweldigende gevoel van verdriet en gemis. De hond laat zich graag voorlezen uit een boek dat hij van de koffietafel grist. Hun samenzijn in eenzaamheid is aanleiding voor een exploratie van de relaties tussen mens en dier.

De schrijfster en de hond groeien steeds meer naar elkaar toe in het proces van rouwverwerking. Een grote hond voor een grote catharsis, maar de bevrijding is wederzijds omdat zij de grenzen van de waanzin opzoekt om de gevoelens van de melancholische hond te ontrafelen. In zekere zin versmelten de identiteiten van haar mentor en zijn hond, een hond geplaagd door ouderdom waarvan ze uiteindelijk ook afscheid zal moeten nemen.

Begin september verschijnt een nieuwe roman van Nunez, What Are You Going Through (2020, Wat scheelt eraan), die haast simultaan in het Nederlands verschijnt. Met de korte (van oorsprong een essay dat in opdracht van haar uitgever verder uitgewerkt werd) maar indringende biografie Sempre Susan als voorlopige aanbetaling, lijkt het hek van de dam om naast een eventuele heruitgave van prille Anthos-vertalingen uit de jaren negentig (A Feather on the Breath of God (1995, Een veertje op Gods ademtocht) en Naked Sleeper (1996, Naakte Slaapster)) ook de latere vier romans van Nunez te vertalen.

Sigrid Nunez: Sempre Susan, Atlas/Contact Amsterdam, 2020, 120 p. ISBN 9789025459666. Vertaling van Sempre Susan door Maaike Bijnsdorp en Lucie Schaap. Distributie VBK België

Sigrid Nunez: De vriend, Atlas/Contact Amsterdam, 2019, 222 p. ISBN 9789025454814. Vertaling van The Friend door Maaike Bijnsdorp en Lucie Schaap. Distributie VBK België

Sigrid Nunez: The Friend, Riverhead Books New York, 2018, 212 p. ISBN 9780735219441. Distributie Penguin RandomHouse Northern Europe





deze pagina printen of opslaan