Documentaire Fotografie
Afghanistan ongecensureerd: De fotografie van Ton Koene
door Kris van Zeghbroeck
Ton Koene (1963) is fotojournalist en autodidact, die zestien jaar lang voor Artsen Zonder Grenzen missies leidde in ontwikkelingslanden en conflictgebieden van Soedan en Somalië tot Tsjetsjenië. Hoewel hij binnen een breed veld actief is, heeft zijn werk veel aandacht voor probleemgebieden en onderwerpen die gevoed worden door socio-economische achterstelling en de impact van het klimaat.
De relatie tussen mens(en) en fotograaf staat hierbij centraal en Koene schat een scherp oog, passie voor de fotografie en een goede omgang met mensen dan ook hoger in dan de technische kant van de fotografie. Hij werkt uitsluitend met Canon 5D en een 24-70 mm Canon lens. Sinds 2010 is hij als freelance fotograaf actief in Afghanistan voor de Volkskrant. In het verlengde daarvan verscheen onlangs het fotoboek Afghanistan ongecensureerd.
In Afghanistan reizen de meeste journalisten embedded, onder militaire bescherming. Het risico op ontvoering of moord blijft onder de invloed van de Taliban sterk aanwezig. Dat beïnvloedt de westerse beeldvorming van Afghanistan in hoge mate. Vandaar Afghanistan ongecensureerd, een fotoboek dat de gewone Afghanen in hun dagelijkse leven vastlegt.
De uitwassen van 9/11 en de buitenlandse militaire aanwezigheid zijn niet weg te denken. Maar gaandeweg focust Koene meer op de lokale ordehandhavers, de boerka (als statussymbool), het straatleven, de handel en ambachten, de praal en de armoede, de gezondheidszorg en oorlogsslachtoffers, het onderwijs en de specifieke geografische ligging van het land.
Kleine teksten begeleiden de foto’s en geven de bredere context van wat de beelden (ont)sluieren. Koene hanteert een indringend kleurenpalet met een sterk gevoel voor compositie en contrast. De spanning tussen traditie en moderniteit blijft in het hele boek aanwezig. De keuze van onderwerpen uit het openbare en straatleven uiten zich in een beklijvende documentaire fotografie met een sterke menselijke kant.
Ton Koene: Afghanistan ongecensureerd, Lemniscaat Rotterdam, 2011, 221 p., ill. ISBN 9789047704157
deze pagina printen of opslaan