Vertaald proza
Emotionele drive en witruimte: Het poëtische proza van Jenny Offill
door Kris van Zeghbroeck
De
Amerikaanse romanschrijver en jeugdauteur Jenny Offill (1968) werd geboren in
Massachusetts. Als enig kind van leerkrachten Engels uit het private onderwijs,
groeide ze op in Massachusetts, California, Indiana en North Carolina. Jenny
studeerde aan de University of North Carolina (Chapel Hill). Opgegroeid tussen
hopen boeken, beoogde ze toch eerst een carrière als actrice.
‘Quite
quickly I discovered that I don't like to collaborate, and I didn't actually
like to be in plays. I think most writers have a control-freak side -- at least I
do. When you write a book, it rises or falls on you, for better or for worse.
And sometimes it's a disaster and sometimes you bring it off. But in a play,
there were just so many variables. So I took a writing class by chance.’
(Village Voice)
Sinds haar
romandebuut Last Things (1999, De laatste dingen), waar nog een
klassieke bladspiegel en verhaalopbouw overheerst, is Offill in de volgende
vijftien jaar geëvolueerd naar een meer gecondenseerde manier van schrijven in
korte paragrafen. De volgende twee romans Dept. of Speculation (2014, Verborgen
beloftes / Adeling ongewisse zaken) en Weather (2020, Weersverwachtingen) zijn
gemakkelijk een derde minder in volume, inclusief de contemplatieve witruimte die
een belangrijk deel uitmaakt van de recentere boeken.
‘As with her
previous novel, the paragraphs in Weather are each a kind of koan, some
short, some long, all of them containing a piece of central, organising wisdom.
Penelope Fitzgerald was the queen of the innocuously devastating aphorism;
Offill has inherited her crown. Again and again her sentences resonate powerfully,
drawing you in with their humour before sideswiping you with their veracity.’ (The
Guardian)
Hoofdpersonage
en bibliothecaris Lizzie laat in Weersverwachting het
verantwoordelijkheidsgevoel voor haar (ex-)verslaafde broer op haar gezinsleven
wegen. Als aanspreekpunt voor een project rond klimaatsverandering wordt ze
overdonderd door de rampscenario’s die de mensheid staan te wachten. Ze zit
verwikkeld in een (Trumpiaanse) tijdgeest waarin mensen worstelen met toekomst
en zingeving.
Zelf heeft Lizzie
een passie voor verloren boeken, half uitgeschreven of gereconstrueerd uit
ontdekte fragmenten. Gecombineerd met de fragmentaire opbouw van haar romans,
creëert Offill een onderhuidse behoefte bij de lezer om aan het verhaal te
participeren, de witruimten in te vullen en het geheel te reconstrueren.
Zo ook in de
voorgaande roman, Verbroken beloftes / Afdeling ongewisse zaken, waarin een jonge fact-checker en
ghost-writer haar leven bevraagt. Ze is ‘gelukkig’ getrouwd, heeft een kind, maar
beseft gaandeweg dat die liefde voor twee mensen haar niet compleet maakt. Die
complexe scheefheid in haar hart en gemoed creëert een afstand tussen haar en
haar ‘geliefden’.
‘The blank
spaces in Dept. of Speculation are meant to provide a place for the
reader to enter more fully into the book. The wife is a narrator who hesitates
and loops back, then leaps forward again. There is a jittery quality to her
thoughts that I was trying to capture. To that end, I thought a lot about how
much could be left unsaid in this narrative without sacrificing emotional
velocity. If I had wanted to fill in those spaces, I know exactly what I’d put
in there.’ (The Paris Review)
Offills
debuutroman, De laatste dingen, is een meer klassieke
ontwikkelingsroman. Het perspectief is dat van de achtjarige Grace. Waar
haar labiele, maar begaafde moeder in een wereld van verbeelding
leeft, vormt haar vader een tegenpool met logica en wetenschap. Wanneer de
moederfiguur zich steeds meer terugtrekt in haar fantasiewereld en de stabiele vaderfiguur
vertrekt, staat Grace voor een verscheurende keuze.
Hoewel de
kiemen van thematiek en stijl hier reeds aanwezig zijn, evolueert Jenny Offill later naar
een meer gecondenseerde en poëtisch stijl, gelardeerd met wetenschappelijke,
literaire en filosofische observaties. Verhaal en plot moeten daarbij het
onderspit delven.
‘Fuck the plot, as Edna O’Brien said. What I
try to capture as a writer is the feeling of being alive, of being awake.
Because of this, I’m more apt to follow the wisp of a thought or a
half-glimpsed image than chart a sequential series of events. But I absolutely
believe in momentum. Momentum is not plot, but it has that same quality of
urgency and forward motion, I think.’ (The Paris Review)
Jenny Offill: Afdeling ongewisse zaken, De Geus, Amsterdam, 2021, 189 p. ISBN 9789044546088. Vertaling van Dept. Of Speculation door Roos van de Wardt. Distributie L&M Books
Jenny Offill: Weersverwachting, De Geus, Amsterdam, 2020, 237 p. ISBN 9789044543377. Vertaling van Weather door Roos van de Wardt. Distributie L&M Books
Jenny Offill: De laatste dingen, De Geus, Amsterdam, 2016, 285 p. ISBN 9789044535495. Vertaling van Last Things door Roos van de Wardt. Distributie L&M Books
Jenny Offill: Verbroken beloftes, De Geus, Amsterdam, 2015, 189 p. ISBN 9789044533972. Vertaling van Dept. Of Speculation door Roos van de Wardt. Distributie L&M Books
deze pagina printen of opslaan