Nederlands proza

BOEKEN NR. 8, SEPTEMBER 2020

Eva Maria Staal: De vondeling

door Jooris van Hulle

Dertien jaar na haar debuut met de roman Probeer het mortuarium tekent Eva Maria Staal opnieuw present met een roman, De vondeling. Het blijft gissen naar de reden waarom die opvolger zo lang op zich heeft laten wachten. Ergens rijst het vermoeden dat de thematiek ervan – de verstoorde relatie van de hoofdfiguur Agnes, het alter ego van de auteur, met de vaderfiguur – zo sterk moet hebben ingegrepen in het leven van  de auteur dat zij nu pas het boek heeft kunnen schrijven.    

Aan de vader-dochterrelatie verbindt Staal de moeder-dochterrelatie: Agnes gaat voor zichzelf op zoek naar een duiding van haar relatie met haar adoptiedochter Lima. Dat Staal moeder en dochter in alternerende ik-hoofdstukken aan het woord laat, behoedt haar voor de valkuil van een eenzijdige en op pure zelfverdediging gerichte benadering.  
 
Een en ander komt voor Agnes in een stroomversnelling als haar vader zijn einde ziet naderen: ‘alles verdween, en zo snel: vierentachtig jaar leven verdampte in geen tijd.’ Dat hij haar nauwelijks herkent (of: wil herkennen) blijft zwaar op haar wegen. Gaandeweg haar zoektocht zal duidelijk worden wat de verwijdering tussen hem en haar – zij moet ongeveer een jaar of negen geweest zijn, meent zij zich te herinneren – heeft veroorzaakt.  
Op de vader, die ook aan het woord komt via door Agnes geschreven hallucinaties op zijn sterfbed en via dagboekfragmenten van zijn hand, weegt het trauma van een vreselijke gebeurtenis op het eind van de Tweede Wereldoorlog. Via oordeelkundig aangereikte cliffhangers legt Staal bloot welke impact die heeft gehad op de relatie met Agnes.  
 
Parallel aan dit verhaal van de zoektocht van de dochter naar de liefde van en voor haar vader brengt de roman het verhaal in kaart van Agnes en Lima. Centraal erin staat de idee dat Agnes haar Chinese dochter aanvankelijk niet kon liefhebben, maar dat zij wel de verantwoordelijkheid heeft opgenomen voor haar te zorgen. Lima verwoordt het treffend: ‘Uit verantwoordelijk gedrag groeit liefde, kan liefde groeien. Over en weer’.  
 
Mede door de ingehouden verteltoon die iedere vorm van sentimentaliteit weet te omzeilen, groeit De vondeling uit tot een diepmenselijk verhaal over het verlangen naar liefde en begrip.  
 
Eva Maria Staal: De vondeling, Prometheus, Amsterdam 2020, 264 p. ISBN 9789044634761. Distributie L&M Books 

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri