Poëzie

BOEKEN NR. 11, DECEMBER 2020

Tsead Bruinja: Een geluk als nieuwe wijn geschonken

door Dirk De Geest

De Gedichtenwedstrijd (voorheen Turing Gedichtenwedstrijd) is wellicht het grootste poëzie-evenement in onze contreien, een equivalent van de National Poetry Competition in Groot-Brittannië. Het concept is even eenvoudig als intrigerend. Iedereen kan een handvol (of meer) niet eerder gepubliceerde gedichten insturen, zowel gevestigde auteurs als absolute aanvangers of loutere zondagsdichters. In eerste instantie wordt die gigantische verzameling probeersels gefilterd door een commissie, waarna niet minder dan 1000 gedichten worden voorgelegd aan een professionele jury, met medewerkers van belangrijke poëzietijdschriften uit Nederland en Vlaanderen. Die meest ‘getalenteerde’ deelnemers krijgen feedback op hun inzendingen om hen verder op weg te helpen. Uiteindelijk worden winnaars geselecteerd, en een bredere keuze van honderd gedichten wordt in een handzaam boekje verspreid.   

De jury mag dan wel ‘neutraal’ heten te zijn en blijk geven van een grote deskundige ervaring inzake poëzie, het blijft uiteraard koffiedik kijken welke ontdekkingen over enkele jaren komen bovendrijven. Afgaande op deze selectie lijkt het aantal bekende dichters dat alsnog deelneemt af te nemen, maar dat betekent niet dat dit boek geen pareltjes zou bevatten. Liefdesgedichten blijven onmiskenbaar belangrijk, net zoals nogal wat aspirant-dichters ervan houden om hun verzen te kruiden met (soms vergezochte) beelden en andere stijlbloempjes. Hier en daar klinken voorbeelden door, met frasen die herinneren aan Kopland en zijn soortgenoten maar ook aan de barokke H.H. ter Balkt. De liefde en de natuur blijven onverminderd inspiratiebronnen om te verbeelden.  
 
Het meest dominant is echter een vorm van lyriek die nauw aansluiting zoekt bij de spreektaal, met een goede balans tussen lyrische gebaldheid en prozaïsche fragmenten. Dat gaat vaak gepaard met een soort van zoektocht naar de eigen identiteit in een wereld die als chaotisch en gefragmenteerd verschijnt. Daartoe worden flarden van herinneringen, observaties en gedachten gemonteerd, op een manier die vaak associatief aandoet. Veel dichters vinden het noodzakelijk daarbij te wijzen op politieke en sociale wantoestanden of op hedendaagse statussymbolen. Maatschappijkritische bedenkingen komen meermaals voor, al vind ik zelf toch wel dat merkwaardig weinig gedichten zich als expliciet geëngageerd aandienen. In die zin spoort deze keuze toch wel met wat vandaag als mainstreampoëzie verschijnt.
 
Het niveau van de opgenomen verzen is erg uiteenlopend, maar het lijdt geen twijfel dat iedere lezer hier haar of zijn gading zal vinden. De meeste gedichten zijn overigens toegankelijk van stijl en taal, wat de aantrekkingskracht van dit boekje voor een ruim publiek aanmerkelijk verhoogt. Lezers vinden hier een staalkaart van poëtische technieken en stijlen, eigentijds en tegelijk erop gericht de drukte van het ogenblik te doen vergeten.  
Tsead Bruinja: Een geluk als nieuwe wijn geschonken. De 100 beste gedichten uit De Gedichtenwedstrijd 2019, Poëziecentrum, Gent 2020, .120 p. ISBN 9789056553883 

deze pagina printen of opslaan