Vertaald proza

BOEKEN NR. 10, DECEMBER 2021

Paolo Giordano: Wat ik niet wil vergeten

door Inge Lanslots

Vier dagen na de ontdekking van eerste coronabrandhaard van Codogno, in Lombardije, begint de in Turijn geboren Paolo Giordano (1982) aan een reeks artikelen over het virus. De meeste bijdragen verschijnen in een van Italiës meest toonaangevende kranten, de Corriere della Sera, tussen 25 februari 2020 en 25 april 2021. Wat ik niet wil vergeten bundelt die teksten en vormt als het ware Giordano’s coronadagboek waarin de auteur, hier vooral bekend van De eenzaamheid van de priemgetallen, als natuurkundige ingaat op de oorzaken en de gevolgen van de pandemie, data en cijfermateriaal, dit keer wel zonder typografische markeringen, foto’s en links.    

In zijn analyses, die een mooie aanvulling bieden op het essayistische betoog van In tijden van besmetting (De Bezige Bij 2020), gaat Giordano ook in op wat het virus aanricht op andere fronten, in het bijzonder de sociologische, psychologische en menselijke implicaties. In tegenstelling tot de eenvoud van de ‘wiskunde van de besmetting’ valt de complexiteit van de coronapandemie moeilijk te vatten. Giordano stelt vast dat het net die complexiteit is waarmee de hedendaagse samenleving moeilijk kan én wil omgaan, of, erger nog, waaraan de maatschappij een afkeer heeft. In een poging tot vereenvoudiging werd het discours over covid-19 gevoerd in oorlogstermen.
 
Net zoals elders in de wereld moe(s)t de Italiaanse maatschappij vertrouwen op wetenschappers, experten, beleidsmakers, politici, die zeker bij aanvang van de pandemie getalmd hebben. De zoektocht naar patiënt zero is daar volgens Giordano een excellent voorbeeld van. Maar ook in latere fasen werd er veel tijd verspild: het beleid had nationaal en lokaal maatregelen moeten differentiëren zonder te bakkeleien. Een grotere transparantie had burgers kunnen mobiliseren zich meer solidair te gedragen – ook in Italië werden bepaalde lagen in de samenleving harder getroffen. Het ontbrak hierbij aan economische én psychologische begeleiding. Een discours dat erg vertrouwd en brandend actueel klinkt.
 
Zeker tijdens de lockdowns leek de betrokkenheid meermaals zoek, zo rapporteert Giordano nog. Burgers werden op zichzelf teruggeworpen en moesten leren omgaan met eenzaamheid en een ‘ingeperkte’ werkelijkheid. Voor Giordano was dat een harde, maar ook leerrijke ervaring die geen ruimte voor het schrijven van fictie liet. Zijn tijdsbesef vervaagde, net zoals dat van vele andere Italianen die geen bakens meer vonden binnen de muren van hun woonst. Die limbus bereikte ook onze kennis en informatievorming. De Italiaanse media voerden vaak grijze eminenties op, bijna zonder uitzondering mannen. Die paternalistische vorm van communicatie legde op pijnlijke wijze Italiës paternalistische vorm van communicatie maar ook genderongelijkheid bloot.  
 
Komt daarbij dat Italianen graag twijfelen en zich niet zomaar laten overtuigen. Sommigen bleven de ernst van de crisis ontkennen. ‘De scepsis die tijdens de acute crisis al rondwaarde, is bij velen veranderd in regelrecht verzet tegen de hypothese van een besmetting. We noemen het ontkenning, maar het gaat eerder om beneveling.’ Acht maanden later lijkt die beneveling nog steeds present, ook buiten de Italiaanse landgrenzen. ‘Zo is de menselijke geest nu eenmaal, hij schat gevaren op zijn eigen manier in. Als er twijfels blijven, moeten die verdreven worden, door geduldig en goed te luisteren. Laten we daar al onze energie in stoppen, zodat de curves zo snel mogelijk uiteen gaan lopen, maar zonder dat wíj uiteen gaan lopen, uit angst voor andere mensen. Want als dat gebeurt, hebben we allemaal verloren.’ Volgens Giordana zou dit alles een voorafspiegeling kunnen zijn van wat de milieucrisis met zich zal meebrengen. De lezer weze bij deze nogmaals gewaarschuwd. <br /> 
 
Paolo Giordano: Wat ik niet wil vergeten, De Bezige Bij Amsterdam 2021, 174 p. ISBN 9789403161815. Vertaling van Le cose che non voglio dimenticare door Pietha de Voogd. Distributie Standaard Uitgeverij

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri