Vanaf negen jaar

JEUGDBOEKEN NR. 4, APRIL 2022

Geert-Jan Roebers, Margot Westermann (ill.): Briljante planten. Over knappe knoppen, boze bollen & ander geniaal groen

door Eline Van laethem

9+ - ‘De grote fout van veel natuurliefhebbers is dat ze de belangrijkste levende wezens niet zien staan. Ook niet als ze er bijna over struikelen.’ Deze zin verklaart waarom bioloog-schrijver Geert-Jan Roebers het boek Briljante planten wou schrijven. Wanneer we een natuurwandeling maken, zijn we blij wanneer we wilde dieren spotten, maar voor de vele planten die we tegenkomen, hebben we veel minder aandacht. De eerste tekening in het boek maakt dit meteen duidelijk: een grote plant die achteruitgeschoven wordt door verschillende diersoorten, vraagt letterlijk de aandacht van de lezer en probeert een plaatsje op de voorgrond van de pagina te krijgen.  

Nochtans, zo betoogt Roebers, stellen planten nooit teleur. Je kan ze van dichtbij bekijken, besnuffelen, knuffelen en zelfs proeven. Bovendien hebben planten een boeiend ondergronds leven en betekenen ze veel voor mens en natuur.
 
Over de inhoud van het boek werd goed nagedacht en Roebers pakt het grondig aan. In drie grote hoofdstukken, die op hun beurt onderverdeeld zijn in kleinere hoofdstukken wordt aandacht gegeven aan wat planten zijn, wat ze doen en wat ze voor ons doen. We lezen dat algen miljoenen jaren geleden uitgroeiden tot verschillende soorten planten, dat het schimmelnetwerk dat bomen met elkaar verbindt ook wel het Wood Wide Web wordt genoemd, en dat een groeiende wortel kan nadenken, omdat hij zich maar één keer stoot aan een steen en er daarna omheen groeit.  
 
Het is verrassend om te lezen wat planten allemaal kunnen. Het lijken misschien onbeweeglijke wezens, maar in bepaalde opzichten zijn ze net als mensen en dieren. Ze kunnen bewegen, zichzelf verdedigen door gif aan te maken, liegen door te doen alsof ze iets anders zijn, samenwerken met andere soorten, en zelfs communiceren. Ook leuk is het hoofdstuk ‘Beweeglijke tiepjes’, waarin we bij de teksten specifieke zoekwoorden krijgen die we kunnen ingeven in Youtube. Daar kunnen we de stunts van bewegende planten bewonderen; van de spuitkomkommer die zijn pitten meters ver kan spugen, tot het kruidje-roer-mij-niet dat zijn blaadjes dichtvouwt wanneer ze door iemand aangeraakt worden.
 
Margot Westermann, bekend van onder andere De zweetvoetenman en het door Roebers geschreven dierenboek De grondel en de garnaal (Gottmer 2018), voorziet het boek van sfeer via eigenzinnige illustraties in verschillende technieken. Foto’s worden afgewisseld met fantasierijke tekeningen die door de teksten heen wervelen, wat een drukke, maar originele vormgeving creëert. Uit de illustraties spreekt een grote verbeeldingskracht die jonge lezers zal weten te bekoren. Voor een realistische weergave van planten is het kijken naar de foto’s die hier en daar verschijnen op aparte pagina’s of tussen de tekeningen.
 
Er werd gekozen voor een verschillende lay-out voor elke pagina, wat de teksten levendiger maakt. Ronde tekstballonnen worden tussen gewone tekstblokjes geplaatst, een paginalange tekst wordt afgewisseld met een tekening of korte tekststukjes op de pagina ernaast, en titels en woorden krijgen verschillende kleuren. Voor sommigen kan dit een chaotische indruk geven, maar toch is het steeds duidelijk over welk onderwerp de teksten gaan, onder andere omdat elk hoofdstuk een verschillend kleurenpalet krijgt.
 
Geert-Jan Roebers, Margot Westermann: Briljante planten. Over knappe knoppen, boze bollen & ander geniaal groen, Gottmer, Haarlem 2022, 144 p.: ill. ISBN 9789025772888. Distributie L&M Books

deze pagina printen of opslaan