Poëzie

Miriam Van hee: Ook daar valt het licht

door Dirk De Geest

In feite kan deze recensie bijzonder kort zijn: Ook daar valt het licht is de jongste dichtbundel van Miriam Van hee. Daarmee is alles gezegd. De lezer krijgt perfect wat hij verwacht: bijzonder indringende verzen met een melancholische ondertoon en de typische Van-hee-motieven. Van hee is immers geen dichteres die altijd op zoek gaat naar iets anders, maar iemand die geduldig verder breit aan een herkenbaar en waardevol oeuvre. Al vele jaren maakt ze indruk met verzen die zowel qua toon als thematiek een grote samenhang vertonen, zonder dat ze ook maar een keer zou vervallen in nodeloze herhalingen. Haar werk is, zoals dat van de impressionistische schilders, de verkenning van steevast andere toetsen en combinaties rond hetzelfde thema.    

Die thematische kern is het besef van het tekort, dat reliëf geeft aan het menselijke bestaan. Het besef dat alles niet volmaakt is en kan zijn, leidt enerzijds tot een gevoel van gemis (en vaak een persoonlijk tekortschieten), maar anderzijds ook tot een troostend verlangen en het activeren van herinneringen. In die zin is het geen toeval dat in de titel van deze bundel ‘licht’ zo belangrijk is: de bundel ademt een grotere aanvaarding en vastberadenheid.
 
Die centrale thematiek weet Van hee ook nu weer op een persoonlijke en overtuigende manier te brengen. De titel is uiteraard meerduidig, onder meer doordat ‘licht’ kan worden gelezen als een naamwoord, maar ook als een bijwoord. Dat geeft al aan hoe de eenvoud van Van hees gedichten — iets wat haar door ‘complexe’ dichters wel eens wordt aangewreven als een tekort — in feite hoogst bedrieglijk is. Niet alles in deze poëzie is wat het lijkt. De dichteres speelt immers graag met het contrast tussen schijnen en zijn: waarnemingen, inzichten, herinneringen krijgen daardoor extra reliëf, precies doordat ze nauw samenhangen met de subjectieve blik van de dichterlijke ik. Die ik is daarenboven dynamisch: de lezer weet onderhand al dat de personages in dit universum vaak onderweg zijn, zelf bewegen in een bewegende ruimte. Daardoor wordt ook de ruimte in beweging gebracht. Hetzelfde geldt voor het gedicht, dat de taal (en de gedachte) zowel vasthoudt als laat verglijden.
 
Het universum van Van hee is al die jaren hetzelfde gebleven. De tram, de open ruimte met de grens van de horizon, de zee of de bomen, mensen die vertrekken en aankomen, het gedicht als een niet verstuurde brief: het zijn motieven die lezers bekend in de oren zullen klinken. Wat de dichteres met dat basismateriaal doet, is echter telkens anders, en net in die nuances ligt de grote kwaliteit van Van hees poëzie. In deze bundel valt bijvoorbeeld een tweeluik op dat geschreven is ter gelegenheid van de verjaardag van Leonard Nolens, maar ook gedichten rond ‘Het nulpunt’: afscheid en dood zijn nooit ver weg. Opmerkelijk is ook de reeks gedichten over de stad Gent waarmee de bundel afsluit: de ruimtes roepen opnieuw het verleden op, met een paar bijzonder aangrijpende vadergedichten, die tot de hoogtepunten van dit imposante oeuvre gerekend kunnen worden.
 
Miriam Van hee: Ook daar valt het licht, De Bezige Bij, Amsterdam 2014, 45 p. ISBN 9789023479017. Distributie Standaard Uitgeverij

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri