Vanaf zes jaar

JEUGDBOEKEN NR. 2, FEBRUARI 2023

Elvis Peeters, Yule Hermans (ill.): Voor altijd dichtbij

door Sofie Brants

6+ - Yule en haar mama hebben een bijzonder ritueel voor het slapengaan: ze verbinden de sproeten op elkaars gezicht tot allerlei figuren. Mama streelt zo de sterrenhemel op Yules gezicht tot ze in slaap valt. Maar op een dag is mama er niet meer en wordt alles anders.    
Voor altijd dichtbij is gebaseerd op Een land van glas (2018), de masterproef van illustrator Yule Hermans, die ze zelf schreef en tekende. Het verhaal gaat over het verlies van haar eigen moeder, toen ze nog een jong meisje was. Uitgeverij Lannoo schakelde auteurskoppel Jos Verlooy en Nicole van Bael, beter bekend onder het pseudoniem Elvis Peeters, in om de tekst te verzorgen. Hermans maakte vervolgens nieuwe beelden naar de woorden van Peeters. Het resultaat is een versie met warme en contrasterende kleuren in acrylverf en vloeiende potloodlijnen. De zachte en breekbare bewoordingen van de auteurs doen het verhaal van Hermans en haar mama eer aan.  
 
Zowel de auteurs als de illustrator laten het concept van rouw beleven door de ogen van een kind. Yule begrijpt niet waarom mama er plots niet meer is om haar sproeten te strelen, familie en vrienden de hele tijd binnen en buiten lopen en papa verdrietig is. Kenmerkend voor haar jonge leeftijd ontbreekt het besef van de eindigheid en blijft het meisje wachten op haar mama.
 
Dan verschijnt mama in de deuropening. Haar gedaante is wit en bijna doorzichtig. Wanneer ze haar dochter mee naar boven neemt, lijkt alles in glas te veranderen, een land van glas. Mama verdwijnt, maar het koude glas blijft. Het is een verwijzing naar de rigiditeit van het harde rouwproces, alsof de tijd bevroren is en de toekomst uitzichtloos.  
 
‘Yule weet niet hoe ze bij de mensen moet komen.  
Altijd zit het glas in de weg.  
Haar broertje, haar papa zien er uit alsof ze al barsten vertonen.  
Ze is bang dat ze zullen breken.  
Het maakt haar droevig.  
Ze wil het graag vertellen aan mama.’
 
Dit boek profileert zich op geen enkel moment als een handleiding in de rouw, maar kan daarbij wel een houvast bieden. Net zoals elk rouwproces is het een uniek verhaal dat zich hier onderscheidt door de persoonlijke ervaringen van de illustrator, van de bezorgdheid voor haar familie tot het onverbiddelijke gemis. Hermans toont haar uitzonderlijke talent om deze intense emoties over te brengen op papier, zonder daarbij haar eigen kwetsbaarheid te schuwen. Yule huilt een tranenzee waarop de herinneringen aan mama verder drijven. De kijker kan de pijn van het verlies in dit aangrijpende beeld bijna zelf voelen.  
 
Maanden van kilte en rouw gaan voorbij. Yule gaat op zoek naar spullen die haar aan mama doen denken en maakt zo een nest vol herinneringen. Zoals mama de sterrenhemel in Yules sproetjes zag probeert het meisje nu structuur te vinden in de chaos van haar verdriet.
 
Langzaam verdwijnt het glas. Tot Yule weer kan spelen, tot papa’s hand weer warm aanvoelt en tot ze de Grote en de Kleine Beer weer kan zien in haar sproeten. Het huis voelt niet meer kil aan, maar wel vertrouwd en geborgen, als een innige omhelzing van mama.  
 
‘Jij hebt sterretjes op je snoet, zegt een meisje.  
Heb ik van mijn mama, zegt Yule.’
 
Voor altijd dichtbij is een prachtig boek waarin Yule en haar mama voor altijd zullen blijven verder leven - dichtbij als een warm deken van woord en beeld, voor al wie iemand dierbaar verloren is en een beetje troost kan gebruiken.  
 
Elvis Peeters, Yule Hermans: Voor altijd dichtbij, Lannoo, Tielt 2022, 48 p. : ill. ISBN 9789401486767

deze pagina printen of opslaan