Poëzie
BOEKEN NR. 1, JANUARI 2024
Alain Delmotte: Elementen van warhoofdigheid. Een keuze uit de prozagedichten 1997-2022
door Dirk De Geest
Alain
Delmotte is een dichter die al decennialang bijzonder boeiend werk levert, maar
tot dusver hoofdzakelijk publiceerde bij kleine uitgevers. Daardoor geldt hij
vooral als een geheimtip bij poëzieliefhebbers. Hopelijk komt in die situatie
verandering door de publicatie van Elementen
van warhoofdigheid, een fraaie selectie van prozagedichten die Delmotte de
afgelopen kwarteeuw bij elkaar schreef.
De keuze voor het genre van het
prozagedicht is op zich al bijzonder. Doorgaans wordt het genre in onze letteren
nogal negatief afgedaan als een halfslachtige poging om de lyrische densiteit
en het verhalende ritme met elkaar te combineren. De meeste voorbeelden zijn
niet veel meer dan uitgesponnen beschrijvingen in de stijl van de Tachtigers of
korte, puntige verhaaltjes. Delmotte kiest daarentegen voor beknopte anekdotes,
spreukachtige zinnen of korte denkoefeningen. Veel van zijn gedichten zijn
lessen in leven, bedenkingen die lezers tot nadenken stemmen. De dichter
combineert die haast filosofische kijk op mensen en dingen met een groot gevoel
voor relativering; hij maakt bijzonder vaak gebruik van subtiele woordspelingen
die ons voor even op het verkeerde been zetten. Wie langzaam leest ontdekt
voortdurend intrigerende associaties, dubbele bodems en een bezwerend ritme.
Die stijl past overigens geheel bij het aparte perspectief
dat Delmotte in zijn gedichten inneemt. De dichter opteert voor een ‘andere’
kijk, ontdekt zaken die andere mensen over het hoofd zien, stelt haast
kinderlijke vragen en bekijkt de wereld op een groteske manier. Dat komt vooral
tot uiting in het personage ‘Warhoofd’, een soort van alter ego voor de dichter
maar ook voor de lezer, iemand die moeite heeft om alles te vatten en net
daardoor de vanzelfsprekendheid in vraag stelt. Op andere momenten creëert de
dichter dubbelgangers van zichzelf of gaat hij een conversatie aan met geliefde
dichters. Vertrouwdheid en verwarring gaan zo nauw samen.
Met zijn keuze voor het prozagedicht mag Delmotte wel een
buitenbeentje zijn in onze letteren, internationaal sluit zijn poëzie aan bij
die van toonaangevende dichters uit de Franse en de Engelstalige literatuur.
Dat uit zich in verwijzingen naar het werk van anderen, zonder dat die
elementen de leesbaarheid van deze gedichten in het gedrang brengen. Delmotte
heeft zich overigens de moeite getroost om voor deze uitgave de geselecteerde
gedichten thematisch te herschikken tot samenhangende gehelen, waardoor
motieven worden hernomen en gevarieerd en de gedichten (vaak opgebouwd uit een
aantal fragmenten) met elkaar dialogeren op een fascinerende manier. Wat mij
betreft is deze bundel een perfecte afsluiter van de poëtische oogst van het
afgelopen jaar. Ten zeerste aanbevolen.
Alain Delmotte: Elementen
van warhoofdigheid. Een keuze uit de prozagedichten 1997-2022, P, Leuven 2023,
160 p. ISBN 9789464757279
deze pagina printen of opslaan