Kurt De Boodt is een dichter die met beide voeten in de
werkelijkheid én in de taal staat. Hij is zich intens bewust van de grote
problemen en de enorme uitdagingen van onze tijd, maar hij beseft ten volle dat
modieuze slogans de realiteit versmallen en simplificeren. Zijn artistieke
engagement kiest daarom een andere, meer speelse maar ook subversieve gedaante.
Niet voor niets opent zijn jongste bundel met een eigenzinnige ode aan de
kunstenaar Marcel Broodhaers, die met zijn metalen tekstborden en zijn
mosselpot de traditie op haar kop zette. Het vers vertrekt van het beeld van de
mal, die enerzijds de sculptuur weerspiegelt en inbedt, maar die tegelijk als
spiegelbeeld ook tegengesteld is in sommige opzichten. In dat spoor verkent De
Boodt een talige realiteit, die zich weliswaar ent op de tastbare mensen en
dingen maar die tegelijk het specifieke medium van de dichter ten volle laat
renderen.
Dat
begint al met de titel van de bundel, Mal
dood lam, die een volledig palindroom vormt. Tegelijk gaat het om een
‘lam’, het symbool bij uitstek van de onschuld en de opoffering, dat met de
dood wordt geassocieerd, een verbinding die als idioot of gekscherend wordt
gekarakteriseerd. Het blijkt onmogelijk om de natuur op zich op te voeren
aangezien elk natuurlijk element noodzakelijk is opgenomen in een keten van
associaties en betekenissen. De Boodt gaat een stap verder en laat zien hoe in
feite onze notie van ‘natuur’ of een ‘natuurlijk leven’ in feite een culturele
constructie is; het romantische verlangen naar de natuur is een uitvinding van
de moderne tijd, en dat geldt uiteraard ook voor de ecokritiek die vandaag bij
dichters zo ‘in’ is. Dat impliceert uiteraard niet dat zo een kritische analyse
zinloos of overbodig zou zijn, wel integendeel, maar ze maakt inherent deel uit
van de manier waarop de mens vorm geeft aan zijn bestaan, Ook onze emotionele
omgang met de natuur, met fauna en flora, hangt nauw samen met dat besef van in
de wereld zijn.
Het resulteert in een veelstemmige ode aan de natuur, met aandacht voor
de tegenstrijdigheden die aan zo’n eigentijdse romantiek inherent zijn. Kurt De
Boodt presenteert daardoor een soort van moderne ‘burleske’, speels en
provocerend maar tegelijk ook intens diepgaand en ernstig. Als dichter van deze
tijd is zijn eigen tekst doorspekt met citaten en echo’s die uitspraken van
anderen oproepen: hooggestemde kunstenaars uit heden en verleden maar evenzeer
slogans en popsongs… Dat alles draagt bij tot een hoogst originele caleidoscoop
waarin de menselijke waarnemer die centraal staat zijn aandacht grotendeels
tracht te verleggen naar de wereld rondom: dieren en vegetatie krijgen veel
aandacht, en de dichter onderstreept onophoudelijk hun symbolische waarde. In
die zin is dit een pleidooi voor aandacht en waardering, maar tegelijk ook een
briljante stijloefening.
Kurt De Boodt: Mal dood lam. Een pastorale,
Wereldbibliotheek, Amsterdam 2024, 92 p. ISBN 9789028453425. Distributie
Lannoo
deze pagina printen of opslaan