Ierse literatuur

BOEKEN NR. 9, AUGUSTUS 2016

Sara Baume: Stommelen stampen slaan

door Kris van Zeghbroeck

De Ierse kunstenaar en schrijver Sara Baume (°1984) werd geboren in Lancashire (Engeland) maar groeide op in Ierland. Ze studeerde in Dublin kunst aan het Dun Laoghaire College of Art and Design en creative writing aan Trinity College. Ze heeft Europa afgereisd en als curator en kunstenaar voor verschillende musea gewerkt. De Ierse beurscrash was voor haar bepalend om haar eigen literaire stem te vinden. Gebrek aan werk en torenhoge huurprijzen maakte dat ze moest overleven op het Ierse platteland in Cork:

‘Spill Simmer Falter Wither could certainly never have been written if I’d been working in a nice job and living in the city. It came about almost directly as a response to the change in my circumstances, and I really only managed to finish it because I felt under no apparent pressure to avail myself of more lucrative opportunities; there simply weren’t any. The recession forced me to reassess the essentials, even granted me the freedom to just write.’

Spill Simmer Falter Wither (2015), bij ons vertaald als Stommelen stampen slaan is opgebouwd uit vier delen die de seizoenen volgen, voorafgegaan door een proloog en afgesloten met een epiloog. Het speelt zich af in een anoniem dorp aan de Corkse kust. Ray is een teruggetrokken man van bijna zestig (‘te oud om opnieuw te beginnen, te jong om de moed op te geven’) die de even eenzelvige zwerfhond Eenoog een thuis geeft. Eenoog is een agressieve hond, die een oog verloor in een gevecht met een das. Toch ontstaat er gaandeweg een hechte band tussen de twee loners en haalt Ray met Eenoog een goede rattenvanger en een klankbord voor zijn opgekropte gevoelens in huis.

Ray is de typische outcast die we terugvinden in talloze Ierse dorpen en als personage in de Ierse literatuur van Samuel Beckett en Patrick McCabe. Vereenzaamd na de dood van zijn vader, helpt de hond hem om zijn kluizenaarsbestaan te doorbreken en weer aansluiting te zoeken bij de lokale gemeenschap. Maar de hond werkt zich voortdurend in nesten door elk dier dat hij tegenkomt aan te vallen. Uiteindelijk worden Ray en Eenoog gedwongen het dorp te verlaten en gaan ze samen op zwerftocht. Elk met zijn eigen problemen, maar ook met de levenskracht om elkaar bij te staan. Een kracht die zich vertaalt in een onsentimenteel energetisch proza. Een tragisch leven ontdaan van kansen en hoop dat verteld wordt met ‘the measured tenderness of a man who doesn’t realise he’s in love with the world’. In 2015 bekroond met de Rooney Prize for Irish Literature.

Amsterdam : Querido 2015, 240 p. Vert. van: Spill simmer falter wither door Jan Willem Reitsma.  ISBN 9789021400228 

deze pagina printen of opslaan