Vertaald proza

NR. 2, FEBRUARI 2015

Kevin Barry: Nachtboot naar Tanger / Beatlebone / Donker ligt het eiland

door Kris van Zeghbroeck

Kevin Barry (°1969) is afkomstig uit Limmerick maar reisde vanaf zijn jeugd al veel rond. Hij leefde tot zijn zesendertigste op zo’n zeventien verschillende adressen waaronder locaties in Cork, Santa Barbara, Barcelona en Liverpool tot hij uiteindelijk neerstreek in Sligo. Daar renoveerde hij een vervallen politiekantoor om zijn uitgebreide bibliotheek een vaste thuis te geven. Hij werkte onder meer als freelance journalist voor de Irish Examiner. De wortels van zijn schrijversdroom liggen in een caravan in een afgelegen wei in West Cork, waar hij zes maanden labeurde aan een vreselijke roman. Naar eigen zeggen drijven zijn ego en zijn ambitie hem om een groot schrijver te worden.

Hij debuteerde in 2007 met de verhalenbundel There are Little Kingdoms die hem de Rooney Prize for Irish Literature opleverde. In 2011 verscheen zijn debuutroman City of Bohane die genomineerd werd voor de Costa First Novel Award en waarvoor hij in 2013 de financieel zeer aantrekkelijke International Dublin Literary Award (€ 100.000) opstreek. In 2012 volgde een tweede verhalenbundel, Dark Lies the Island, bekroond met de Edge Hill University Short Story Prize 2013.

Meteen ook het jaar waarin Barry als redacteur de bloemlezing Town and Country publiceerde, met een staalkaart van de nieuwste lichting Ierse kortverhalen. Voorlopig laatste wapenfeit is de roman Beatlebone (2015), goed voor de Goldsmiths Prize, die een uitgave bekroont die baanbrekend is in het vernieuwen en uitbreiden van de romanvorm. Zo heeft Barry als laatbloeier in een achttal jaar toch al een mooi oeuvre bij elkaar geschreven, waarvan zijn laatste twee romans en een selectie uit zijn kortverhalen intussen vertaald zijn bij De Bezige Bij.

Wat kortverhalen betreft, stelt Kevin Barry dat maximaal een of twee van de tien kortverhalen die hij in een eerste fase voltooit, uiteindelijk gepubliceerd worden. Na een tweede lectuur moeten ze voldoende ‘hot spots’ bevatten om het verhaal verder op punt te stellen. Een manier van schrijven met een relatief bescheiden rendement, die hem zou toelaten om elke vijf jaar een verhalenbundel van zo’n 13 verhalen te publiceren. Voor een eerste vertaling van Kevin Barry’s verhalen bij De Bezige Bij onder de titel Donker licht het eiland werd er geopteerd om kris kras door elkaar 13 verhalen te selecteren uit zijn twee tot nu toe gepubliceerde bundels (There are Little Kingdoms en Dark Lies The Island) met een toegevoegd verhaal dat later in The New Yorker verscheen.

Het zijn volgens Barry vooral de uitgesproken satirische verhalen die de eindmeet niet halen, terwijl de donkere, meer realistische stukken uiteindelijk in druk verschijnen. Barry’s personages hebben de neiging om het keer op keer grondig te verkloten, maar steeds wordt de grauwe werkelijkheid met een lichte noot van optimisme doorbroken. De bruisende emoties trekken de lezer mee in de levens van outcasts en losers met de spreekwoordelijke lach en traan. Hoewel de locaties van de verhalen Ierland en Engeland overstijgen, speelt de onderlinge afhankelijkheid en de liefde-haatverhouding tussen beide plaatsen een belangrijke thematische rol, mede omdat Barry er zelf voortdurend tussen pendelde.

Wat het langere werk betreft zette de tot nu toe onvertaalde, dystopische toekomstroman City of Bohane (waarvan het bendetaaltje vergeleken wordt met Anthony Burgess’ A Clockwork Orange) Kevin Barry met de Impac-award internationaal op de kaart.

De roman Beatlebone is dan weer een brok nostalgie, die teruggrijpt naar het Beatle-tijdperk. We volgen John Lennon als hij incognito langs de Ierse westkust reist, waar hij een eiland gekocht heeft om zich terug te trekken uit het dagelijkse gewoel en een vorm van schreeuwtherapie te volgen. Een fictieve biografische noot in John Lennons leven, gelinkt aan een eiland dat ooit eigendom was van de Beatle en een reis van Kevin Barry in zijn voetsporen, die zich zo als auteur een plaats in de roman geeft. Voor de jury van de Goldsmiths Prize voor vernieuwende romans brengt deze roman:

‘its reader to the edge – of the Western world, of sanity, of fame, of words. But it also takes us to the very edge of the novel form, where it meets its notorious doppelgänger, autobiography. Its compulsive narrative of one of the last century’s great musicians and pop icons gradually, and without a hint of contrivance, becomes a startling and original meditation on the uncanny relationship of a writer to his character. Intricately weaving and blurring fiction and life, Beatlebone embodies beautifully this prize’s spirit of creative risk’.

In Progress... Nachtboot naar Tanger

Kevin Barry: Nachtboot naar Tanger, De Bezige Bij Amsterdam, 2019, 205 p. Vertaling van Nightboat to Tangier door Auke Leistra. ISBN 9789023494355

Kevin Barry: Beatlebone, Amsterdam : De Bezige Bij 2015, 295 p. Vertaling van Beatlebone door Auke Leistra. ISBN 9789023494355

Kevin Barry: Donker ligt het eiland, Amsterdam : De Bezige Bij 2015, 236 p. Vertaling uit de bundels There are little kingdoms en Dark lies the island door Auke Leistra. ISBN 9789023486336

deze pagina printen of opslaan