Nederlands proza

BOEKEN NR. 1, JANUARI 2018

Rudi Hermans: De man van Marie

door Jooris van Hulle

Onverwacht wordt het ochtendritueel van de man van Marie verstoord als hij vaststelt dat zijn vrouw in haar slaap is overleden. Een ochtendritueel – zo suggereert Rudi Hermans – dat een zekere vastheid verleende aan zijn leven, gewoontes die ‘zijn leven op orde hielden: zijn dagelijkse ochtendgymnastiek, het zetten van koffie , de prostaatpil slikken die hem door zijn dokter is voorgeschreven, Maar evenzeer: ‘Het lukt hem de ene dag beter dan de andere zijn verval een draai te geven die hem aanspoort verder te doen. Maar optimisme is de luxe van een arme geest.’
 
Het lichamelijk verval loopt als een rode draad door de novelle. In afgemeten bewoordingen, met de nodige aandacht voor externe gegevens die prospectief de kern van het verhaal blootleggen – de mezen bij de voederbak, de vlieg die moet worden doodgemept - schetst Hermans de manier waarop de man uiteindelijk de confrontatie aangaat met zichzelf nu hij beseft dat hij er verder alleen voor komt te staan. Wat hij aan ‘werk’ te doen heeft – het splijten van hout, het afleggen van het lijk van Marie - moet hem het nodige uitstel verlenen om toch maar niet te hoeven ingaan op wat hem eerder van zijn Marie heeft verwijderd.  
 
In wezen draait alles om een vorm van schuld die hem blijvend heeft bezwaard. Met de nodige omzichtigheid legt Hermans bloot wat op zijn relatie met Marie is blijven wegen: nooit heeft zij hem zijn nalatigheid kunnen vergeven die heeft geleid tot de dood van hun kind. ‘Stilte is de stem van de twijfel’: zo staat het al te lezen in vooraan in de novelle. Het is een zwijgen dat een dreiging inhoudt en pas naar het slot in zijn volle omvang en betekenis kan worden geïnterpreteerd.  
 
De man van Marie is een subtiel opgezette novelle die qua thematiek en uitwerking doet terugdenken aan De buitenkant van meneer Jules, dat enig mooie werkje van Diane Broeckhoven, waarin een vrouw geconfronteerd wordt met de dood van haar man. Twee werelden waarin verlies, schuld en groeiend inzicht in wat het verleden mensen blijvend kan aanrekenen, centraal komen te staan.
 
Rudi Hermans: De man van Marie, Manteau, Antwerpen 2017, 114 p. ISBN 9789022334331. Distributie: WPG Uitgevers 

deze pagina printen of opslaan