Poëzie

BOEKEN NR. 2, JANUARI 2019

Astrid Arns: Mijn naam op de deur

door Dirk de Geest

Het is niet makkelijk om zoon of dichter te zijn van een bekende figuur en in diens sporen een eigen weg te vinden in dezelfde professionele of artistieke branche. Met Astrid Arns doet zich het omgekeerde voor; zij is de moeder van dichteres Jana Arns, die met haar poëzie stilaan een weg vindt in het literaire landschap van vandaag. Op haar beurt is Astrid Arns aan het dichten geslagen, en het resultaat mag er alleszins zijn.
 
De openingscyclus van Mijn naam op de deur schetst de complexe verhouding tussen moeder en dochter. Op een haast archetypische wijze wordt beschreven hoe de dochter haar eigen taal ontwikkelt, en die taal staat symbool voor zowel de diepe verwantschap als de toenemende verwijdering tussen beide personages. De handelingen van de spelende en vragende dochter zijn niet langer eenvoudig ‘leesbaar’ voor de moeder, en net daarin ligt haar zelfstandigheid. Tegelijk is de moeder op haar beurt evenzeer een dochter, iemand die noodgedwongen afscheid moet nemen van haar wortels. En aan het eind is er de kleindochter die de generaties opnieuw doet herleven. Deze reeks gedichten is suggestief en sober, maar bijzonder indringend. Arns weet met enkele details en beelden een breed universum neer te zetten.
 
Menselijke relaties vormen in deze bundel een ankerpunt, maar evenzeer een pijnpunt. Dat leidt tot het perspectief van een outsider. Het dichterlijke ik bekijkt de wereld en uiteindelijk ook zichzelf als het ware als een buitenstaander, een vreemde. Veel gedichten gaan dan ook over het ‘zich voorstellen’, de manier waarop de loutere waarneming overgaat in verwachtingen en verrassingen. Die zoektocht om te begrijpen en te doorgronden is overigens in veel gevallen tot mislukken gedoemd aangezien de ander zich niet laat doorzien of vastpinnen. 
 
Het poëtische alternatief voor dat onbegrip is de suggestiviteit van de beeldspraak: beelden roepen veel meer op dan ze letterlijk betekenen. Op die manier evolueert de ervaring in deze bundel van ‘Afstand’ naar ‘Onderweg’ om uiteindelijk bij ‘Vergeten’ uit te monden. Telkens ontmoet het ik in andere mensen een soort van spiegel van zichzelf. De vitaliteit van de jeugd herinnert aan het eigen intense verleden, de dementie van de ouderdom confronteert ons daarentegen met de voortschrijdende tijd, de dreigende eenzaamheid, de absolute grens van de wereld. Tegenover zoveel existentiële broosheid resten ons enkel woorden en plaatsen als overblijfsels. Het is misschien niet zoveel, maar het is alleszins dat. Astrid Arns biedt haar lezers alleszins inzicht en troost.
 
Astrid Arns: Mijn naam op de deur, P, Leuven 2018, 45 p. ISBN 9789492339607 

deze pagina printen of opslaan