Nederlands proza

BOEKEN NR. 8, SEPTEMBER 2019

Cees Nooteboom: Japan

door Jo Vanderwegen

Onlangs verscheen bij De Bezige Bij een verzamelbundel met teksten van Cees Nooteboom over Japan. Met deze selectie zijn voor het eerst alle verhalen die hij schreef over zijn reizen naar Japan in één kaft verzameld. Vanaf zijn eerste ontdekking van het land in 1977, tot zijn lovende bemerkingen bij het lezen van Jos Vos’ eminente vertaling van de Genji Monogatari (het magnifieke epos over het Japanse hofleven van de elfde eeuw): de lezer kan het allemaal nakijken in deze buitengewoon interessante uitgave. Want ook al zal er voor de Nooteboom-liefhebber niet echt iets nieuws te vinden zijn, alleen al de rijkdom van de taal, de nuchterheid gekoppeld aan bewondering voor het eilandenrijk, samen met de belezenheid van een van de grootste schrijvers uit het Nederlandse taalgebied, maken Japan tot een waardevolle aanvulling in de boekenkast.
 
In het eerste verhaal wordt de lezer geconfronteerd met het verleden: hoe was het om in de jaren zeventig, ruim voor het internettijdperk, met veel minder beeldmateriaal en mogelijkheden tot reizen om in een land als Japan rond te trekken? Het gevoel van algehele dislocatie overmant de schrijver al snel bij het doorbladeren van de plaatselijke krant (Europa is niet langer het centrum van de wereld, maar wel ‘een paar eilanden die als een wanhopige garnaal liggen geworpen tegen het mammoetachtige vasteland van China en Rusland’) of bij bv. het bezoek op afspraak aan het Japanse parlement. Cees Nooteboom heeft het daarbij niet alleen over het verleden, maar beschrijft ook ontmoetingen die hij heeft met de plaatselijke bevolking, ervaringen in winkels en grote hotels of het avontuur dat hij beleeft bij het gebruikmaken van het openbaar vervoer in Tokio. De brede belezenheid van Cees Nooteboom alsook zijn uitgebreide culturele interesse zorgen ervoor dat Japan veel meer is dan een zuiver reisverslag. Het boek brengt de lezer bij andere schrijvers, laat hem andere Japan-kenners zoals Karel van Wolferen ontmoeten of geeft hem de kans mee te dwalen op tentoonstellingen in Londen met kamerschermen, kakemono’s en zwaarden uit Japan.
 
Zoals gezegd, zijn alle teksten uit Japan afkomstig uit eerdere boekuitgaven van Nooteboom. Japan past daarmee in een reeks over onder meer Noord-Amerika (Avontuur Amerika – De Bezige Bij 2010), Azië (Nachttrein naar Mandalay – De Bezige bij 2011) en Australië (Eilanden, rif en regenwoud – De Bezige Bij 2013). Dat Japan voor Cees Nooteboom een aparte plaats inneemt, blijkt wel uit het grote aantal werken, zowel fotoboeken als reisverhalen, over dat land. Een boeiende uitgave, zowel voor de literatuurliefhebber als voor de Japan-adept.
 
Cees Nooteboom: Japan, De Bezige Bij, Amsterdam, 2019, 180 p. ISBN 9789403162003. Distributie Standaard Uitgeverij

deze pagina printen of opslaan