Non-fictie
BOEKEN NR. 5, MEI 2020
Jung Chang: Dochters van China
door Jooris van Hulle
Met
haar debuutroman Wilde zwanen (1991),
waarin zij haar persoonlijke familiegeschiedenis in kaart bracht, brak Jung
Chang wereldwijd door. Nadien volgden nog de biografie van Mao en die van
keizerin-weduwe Cixi (1835-1908), die de eerste hervormingen doorvoerde die
China op weg moesten zetten naar een democratisch bewind.
In haar nieuwe boek Dochters
van China focust zij op de drie zussen Soong die een belangrijke rol
speelden in het China van de 20ste eeuw. In wezen zou je hier kunnen
zeggen dat Ei-ling, Ching-ling en May-ling drie eeuwen vertegenwoordigen: ze
werden geboren eind van de 19de eeuw (resp. 1889, 1893 en 1898), de
jongste overleed in 2003 in New York. Ronduit indrukwekkend is het meer dan 70
pagina’s tellende notenapparaat, bibliografische verwijzingen en register
waarmee het boek wordt afgesloten. Het laat zien dat Chang zich meer dan
terdege heeft gedocumenteerd om voor zichzelf en voor de lezer de politieke
evolutie van China in de voorbije eeuw te doorgronden.
Jung Chang schetst een intrigerend beeld van de drie
zussen. Vader Soong Charlie was een van de vertrouwelingen van Sun Yat-sen, de
grondlegger van de republiek China. Sun, die zoals Jung Chang noteert, gedreven
werd ‘door dat ene motief in zijn leven: zelfvergroting’, zocht – doelbewust en
vanuit pure berekening - toenadering tot Moskou om de macht naar zich te kunnen
toetrekken. Dat hij op die manier bij Ching-ling, met wie hij gehuwd was, de
kiemen voor haar overstap naar het communisme legde, zal wel niet direct zijn
bedoeling zijn geweest. Ching-ling zal trouwens de geschiedenis ingaan met de
bijnaam ‘Rode Zus’.
Ondertussen zoeken ook de beide
andere zussen hun weg in het politieke web dat geweven wordt. May-ling huwt
Chiang Kai-shek, de ‘generalissimo’, terwijl op de achtergrond oudste zus
Ei-ling, wier man H.H. Kung een al even belangrijke rol blijft spelen, mee de
ontwikkelingslijnen blijft bepalen. Als na Chiang Kai-shek de macht in handen
komt van Mao, zal Rode Zus het zelfs tot vicevoorzitter schoppen van diens
regering.
De
grootste verdienste van Dochters van
China ligt hierin dat Jung Chang geen politiek traktaat heeft geschreven,
maar middels een overvloed aan pittige en sprekende details de menselijke kant
van de zussen Soong op het voorplan stelt. Het boek leest als een verhaal van
liefde en verraad, van berekening en emoties die vaak moeilijk met elkaar te
verzoenen lijken, een verhaal kortom van mensen die zich staande moesten zien
te houden in situaties die niet zomaar voor de hand lagen.
Jung Chang: Dochters van China, De Boekerij, Amsterdam 2020,
431 p. : ill. ISBN 9789022579572. Vertaling van Big sister, little sister, red sister door Paul Syrier. Distributie Lannoo
deze pagina printen of opslaan