Vertaald proza
BOEKEN NR. 10, NOVEMBER 2020
Tomoka Shibasaki: Lentetuin
door Jo Vanderwegen
De premisse van Lentetuin, het eerste boek van de
Japanse schrijfster Tomoka Shibasaki dat een Nederlandse vertaling krijgt, is
erg eenvoudig: de lezer volgt de belevenissen van de laatste bewoners van een
flatgebouw dat plaats moet maken voor een nieuw vastgoedproject.
De centrale rollen
van het verhaal zijn weggelegd voor de gescheiden Taro en een jonge vrouw van
de bovenverdieping, Nishi. Die alleenstaande Nishi blijkt een enorme fascinatie
te koesteren voor een opvallend, blauw huis in de buurt. Sterker nog, ze koos
juist haar huidige flat uit omdat die een zicht bood op dat huis. Het is ook
meteen de reden waarom ze contact zoekt met Taro: zijn flat biedt een ánder
uitzicht op die opvallende woning. In een fotoboek van twintig jaar oud met
cultstatus – dat trouwens ‘Lentetuin’ heet – figureert het blauwe bouwwerk
prominent. Het is overigens via dat fotoboek dat Nishi het huis leerde kennen
en haar obsessie een start nam. Haar bewondering voor en fantasie over de
woonst en haar geschiedenis drijft haar zelfs zover vriendschap te zoeken met
de huidige bewoners ervan.
Shibasaki heeft aan dit eenvoudige uitgangspunt genoeg om
een heel aantal thema’s aan te snijden die een grote rol spelen in de
hedendaagse maatschappij: van de rol van architectuur in het dagelijkse leven
over de toenemende vereenzaming in de steeds individualistischer wordende
maatschappij tot zelfs de oprukkende gentrificatie van voormalige arme
stadsgedeelten. Het resultaat is een behoorlijk melancholisch verhaal over
zinloze obsessies door geromantiseerde en geïdealiseerde plekken, met heel wat
symbolische lading. De wijken die continu een ander uitzicht krijgen, lijken te
staan voor het vlietende leven zelf; de na de zoveelste sloop in de wijk
eenzaam achtergebleven huizen delen dan weer veel met de personages die stuk
voor stuk alleen in het leven komen te staan. Als er al vriendschap tussen
mensen ontstaat, wordt die keer op keer ontwricht door een zoveelste, al dan
niet gedwongen verhuis. Met een flat die door de continu vertrekkende bewoners
toenemend leger wordt, en observaties zoals het lege nestje van de leemwesp en
de verlaten bladluizenwoninkjes, hoeft de lezer op geen enkel moment ver te
zoeken naar de pregnante metaforen die Shibasaki in haar verhaal achterliet.
Lentetuin is een sterke, poëtische novelle, die
vooral haar kracht ontleent door de zuinige schrijfstijl en een van melancholie
doordrongen sfeer die aanzet tot reflectie. De zoals gewoonlijk piekfijn
verzorgde en transparante vertaling van Luk Van Haute laat het boek helemaal
tot zijn recht komen.
Tomoka
Shibasaki: Lentetuin, Zirimiri Press, Amsterdam 2020, 128 p. ISBN 9789490042172.
Vertaling van Haru no niwa door Luk Van Haute. Distributie EPO
deze pagina printen of opslaan