Vanaf zes jaar

JEUGDBOEKEN NR. 5, MEI 2021

Paul de Moor, Kaatje Vermeire (ill.): Witje

door Sofie Brants

7+ -    

‘Er is een groot wit land, ergens.
Om het grote witte land ligt een grote witte zee.’
 
Het meisje Witje neemt de lezer mee in haar (fantasie)wereld, een wereld waarin alles wit is: haar huis, de dieren, het fruit in de schaal, de bomen, het bestek, de regen. Een sneeuwlandschap dat, al badend in het licht, verschillende kleurschakeringen liet zien, vormde voor auteur Paul de Moor de inspiratie voor dit boek. Hij zegt hierover op dat moment te beseffen dat ‘wit eigenlijk veel kleuren is’. Sinds de Moor de diagnose van een ongeneeslijke ziekte kreeg is hij zich meer bewust van indrukken en sensaties van buitenaf. 
 
Het is niet de eerste keer dat de kleur wit een rol speelt in zijn werk. Al in zijn eerste boek Hemelhoog op de regenboog (1995) ziet het hoofdpersonage Kaar zijn opa als een witte vlek op de regenboog en ook in En iedereen ging op zijn mieren zitten (2008) en De schilder de duif en de dingen (2009), over het leven van Roger Raveel, speelt wit een rol.  
 
Witje zit in haar witte kamer en werkt haar wereld verder uit. Ze maakt witte bloemen van papier en een tent boven haar bed met witte lakens. De poes die niet van haar zijde wijkt is, hoe kan het ook anders, wit.  
 
Hoewel de Moor illustrator Kaatje Vermeire al bijstond voor de tekst in haar boek In de tuin van Monet is Witje hun eerste echte samenwerking. De dromerige prenten versterken de poëtische tekst en andersom. Vermeire beschikt over het uitzonderlijke talent de kleurnuances perfect weer te geven, zonder daarbij de eigenheid van haar realistische tekenstijl te verliezen. Al snel merkt de lezer op dat de vacht van de poes lichter of donkerder wordt, in functie van bepaalde lichtinvallen. Ook de bananenschil op tafel lijkt toch echt geel te zijn. Wit is niet kleurloos.  
 
‘Witje telt de witte schaapjes tot ze witte dromen droomt.  
Witje droomt van een groot wit land.’
 
De tekst begint zich te herhalen in Witjes droom, maar de illustraties worden ruimer dan enkel het huis en haar slaapkamer. De landschappen worden breder, het meisje wordt kleiner. Haar kamer is nu een tentje in de weelderige natuur. Het sneeuwlandschap kleurt zachtroze, net zoals de inspiratiebron van de auteur. Vermeire verkent de grens tussen het verbeelden van Witjes fantasie enerzijds en het uitbeelden in haar eigen illustraties anderzijds.
 
Witje wordt wakker en herkent zichzelf in haar droom. Omdat het onderscheid tussen fantasie en realiteit centraal staat en nodig is om de verschillende gelaagdheden in de tekst te begrijpen, is dit boek minder geschikt voor kleuters. De lezer kan zich afvragen welk deel van het verhaal nu eigenlijk een droom was: het eerste deel dat zich afspeelt in de geborgenheid van Witjes eigen huis of het tweede deel waar ze op ontdekking gaat in de wijde wereld? Of misschien wel allebei? Zowel de Moor als Vermeire laten bewust deze interpretatie open en doen er nog een schepje bovenop door te spelen met de tijd. De Moor creëert in zijn tekst een soort oneindigheid door herhaling, maar evenzeer door Witje door het raam te laten turen en naar een groot wit huis (haar huis?) te laten kijken (‘En in het grote witte raam hangt een groot wit schilderij. Op het grote witte schilderij staat een groot wit huis.’).  
 
Witje is een prachtig boek dat de dunne grens tussen fantasie, dromen en werkelijkheid weet te vangen in een uniek samenspel tussen woord en beeld. De auteur en illustrator tonen aan dat het leven een aaneenschakeling is van indrukken en dagen de lezer uit om op een andere manier naar buiten te kijken, naar een wereld met wit-tinten die nooit meer hetzelfde zullen zijn.  
 
De prenten van Kaatje Vermeire werden geselecteerd voor deelname aan de 28ste Biënnale van Bratislava.
 
Paul De Moor, Kaatje Vermeire (ill.): Witje, Leopold, Amsterdam 2021, 64 p. : ill. ISBN 9789025880286. Distributie Standaard Uitgeverij





deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri