Vertaald proza

BOEKEN NR. 8, OKTOBER 2021

Philippe Besson: Het laatste kind

door Jan Baes

Zondagmorgen. Anne-Marie heeft het ontbijt klaargemaakt en wacht op haar zoon Théo die naar een naburige stad verhuist om te gaan studeren. Het is de laatste keer dat hij zo verschijnt, denkt ze. Het is de laatste ochtend. 

'En onvermijdelijk ziet ze alle voorgaande ochtenden weer voor zich, die van het zoekende begin en die van de zelfverzekerdheid, de ochtenden dat hij naar school moest en de ochtenden dat hij kon uitslapen, de winterochtenden met het licht aan en de zomerochtenden zoals deze, de ochtenden dat hij ziek was en de vakantieochtenden, de vredige en die met een ochtendhumeur, hoeveel zijn het er geweest, het zou gemakkelijk zijn om het precies uit te rekenen, maar ze is bang dat de precieze optelsom haar zal doen duizelen, al die ochtenden, weer of geen weer, ze was erbij, en dat is over, het stopt hier, het stopt nu. Ze glimlacht hem toe en hij doet alsof hij de treurigheid in haar glimlach niet ziet.'
 
Patrick, afdelingschef en Anne-Marie, kassierster in het enige grootwarenhuis van een kleine provinciestadje zijn dertig jaar getrouwd en hebben drie kinderen, Julien, intussen getrouwd, Laure, die carrière maakt in Madrid en de achttienjarige Théo, een nakomertje dat altijd al de zorgen van zijn moeder opeiste en nu op zijn beurt, zeer tegen haar zin, de gezinswoning verlaat. Ondanks alle tegenwerpingen zullen ze hem helpen om zich te installeren. De Kangoo van de zaak wordt volgeladen en ook de achterbank staat vol dozen, zodat Théo en Anne-Marie de rit ongemakkelijk samen op de bijrijdersstoel zullen uitzitten.
 
De dag wordt minutieus gevolgd, voornamelijk vanuit het standpunt van de moeder, die het met het verloop van de tijd steeds moeilijker krijgt. De herinneringen buitelen over elkaar heen. De kampeervakanties aan zee. De uitjes. De verjaardagen. Wanneer een litteken op Théo's rug zichtbaar wordt als de jongen zich voorover buigt om een doos neer te zetten, doet dit haar meteen denken aan het vreselijke ongeval dat hem bijna het leven kostte. Het liep gelukkig goed af maar de gedachte alleen al doet opnieuw de rillingen over haar rug lopen.
 
Eens Théo geïnstalleerd besluiten ze een laatste keer samen te lunchen, maar de tijd vliegt en na een laatste ongemakkelijk afscheid keren Patrick en Anne-Marie stilzwijgend huiswaarts. De scheiding is tastbaar geworden en voelt aan als een ontwrichting. Voor het eerst op elkaar aangewezen, zonder de afleiding van de kinderen, zullen ze onwillekeurig de bilan opmaken van hun huwelijk. Niet makkelijk voor haar die altijd haar best deed om narigheid te voorkomen. Niet makkelijk voor hem die er nooit in slaagde zijn emoties te uiten, behalve via woede of grofheid.
 
Verrassend knap geobserveerd en secuur verwoord volgt het verslag van een kleine tragedie die het leven van een onaanzienlijk gezin volledig op zijn kop zal zetten en mensen zonder geschiedenis, al was het maar even, ongewild in de spotlichten zet.
 
Sinds L'arrière-saison, een roman uit 2002, vertaald als Nazomer, en gebaseerd op Hoppers bekende schilderij Nighthawks (een bar in Cape Cod met enkele bezoekers), toonde Besson overtuigend zijn verbeeldingskracht en empathisch vermogen. Na ruim twintig romans bewijst hij met dit ontroerende vrouwenportret nog niets van die kracht te hebben verloren.
 
Philippe Besson: Het laatste kind, De Bezige Bij, Amsterdam, 2021, 178 p. ISBN 9789403132211. Vertaling van Le dernier enfant door Martine Woudt. Distributie Standaard uitgeverij

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri