Vertaald proza

BOEKEN NR. 3, MAART 2022

Christine Dwyer Hickey : Gelaagde schilderingen van het leven

door Kris van Zeghbroeck

De Ierse auteur Christine Dwyer Hickey (1960) werd geboren in Dublin en groeide op in een disfunctioneel gezin met alcohol- en gokverslaafde ouders. Het huwelijk strandde, de moeder verdween uit beeld tot op haar sterfbed en de kinderen bleven achter bij de vader in een chaotische gezinssituatie. Hickey bracht zo veel tijd door met haar vader in de pub, op de schilderwerf en op de renbanen. Pas vanaf haar tiende kende ze stabiliteit op de kostschool en exploreerde ze haar creativiteit.

Jong getrouwd met drie kinderen, was ze gefocust op een goede thuis voor haar gezin. In zekere zin proefde ze zo van de jeugd die ze nooit gekregen had. Halverwege de dertig werkte ze zich in de kijker als schrijver van bekroonde kortverhalen, wat voor haar een springplank betekende als romanschrijver. Ze debuteerde met de drie romans van de Dublin-trilogie (The Dancer (1995), The Gambler (1996) en de The Gatemaker (2000)), een epos over een Dublinse familie van 1913 tot 1958.

De grote doorbraak kwam er met de roman Tatty (2004), waarmee ze shortlist van de Orange Prize haalde. Een semi-biografische roman die het uiteenvallen van een alcoholisch ouderpaar vanuit het perspectief van een kind vertelt. Daarna volgden de intussen vertaalde romans Last Train from Liguria (2009, De laatste trein uit Ligurië) en The Cold Eye of Heaven (2011, Het kille oog van de wereld (Kerrygroup Irish Fiction Award)).

Met The Lives of Women (2015) en The Narrow Land (2019, Het smalle land) heeft Hickey intussen acht romans geschreven. The Narrow Land werd bekroond met de Walter Scott Prize (2020) en de Dalkey Literary Award (2020). Hickey haalde enkel de shortlist van de Irish Novel of the Year (onderdeel van de Irish Book Awards) met drie van haar romans, waaronder The Narrow Land, maar werd wel laureaat in de categorie kortverhalen met ‘Back to Bones’.

Hoewel Hickey ook een kortverhalenbundel en een toneelstuk gepubliceerd heeft, ziet ze zich vooral als romanschrijver: ‘I want to stay focused on the novel. With short stories there are so many different themes going on in your head. A novel is much different and is a different mind set because you have to stay in the environment of the novel and you cannot chop and change, especially when you get to certain points of it. It gets intense, so you are better staying with it.’ (Ask about Writing.net)

In de romans van Hickey worden de hoofdpersonages doorgaans met rampspoed en beproeving geconfronteerd. Gebroken families, alcohol- en gokverslaving zijn regelmatig terugkerende thema’s in haar oeuvre. De menselijke natuur wordt indirect en onderhuids in beeld gebracht. Hickey gebruikt daarbij zwarte humor als een membraan om de onderliggende tragedie te filteren.

Het landelijke Italiaanse Ligurië en het stedelijke grauwe Londen en Dublin worden met elkaar verbonden in De laatste trein uit Ligurië. In de jaren dertig wordt Bella Stuart door haar vader naar Ligurië gestuurd als gouvernante van Alec, zoontje van een Joodse erfgename en een Italiaanse aristocraat. Er groeit een vriendschappelijke band tussen beide en de pianoleraar Edward.

Na de dood van zijn vader loopt Alec gevaar door de anti-Joodse wetten van Mussolini. Samen met Bella en Edward slaat hij op de vlucht om uit de greep van het oprukkende fascisme te blijven. Flashbacks naar Bella’s leven met haar vader, een weduwnaar, en een kleindochter die zestig jaar later de geheimen van haar Nonna tracht te doorgronden, bieden een breder tijdskader.

In Het kille oog van de wereld overloopt de bejaarde weduwnaar Farley Grainger, een gepensioneerde advocaat uit Dublin, zijn leven. De verzwakte maar lucide man wordt na een beroerte verlamd wakker op de kille badkamervloer. Niet in staat om de buren te alarmeren, boren zijn gedachten zich steeds dieper in het verleden.

In de derde persoon, maar steeds in de tegenwoordige tijd, volgt de lezer direct en van nabij de steeds verder afdwalende excursie in de tijd. Laag na laag worden gebeurtenissen, liefde en tragedie in zijn levensloop ontsluierd en tegelijkertijd versmolten: ‘Hij is alleen. Alleen aan de oever van de rivier. Een man, een jongen, een kind, een baby, weer een man, dat alles tegelijk.'

Met Het smalle land waagt Hickey zich aan een fictioneel portret van het kunstenaarsechtpaar Edward (1882-1967) en Jo ((Josephine Nivison) 1883-1968) Hopper, begin jaren vijftig. Aanleiding is de vakantie die het Duitse weesjongetje Michael mag doorbrengen bij de gefortuneerde mevrouw Kaplan op Cape Cod. Bedoeling is dat hij optrekt met haar kleinzoon, Richie, wiens vader sneuvelde in de Tweede Wereldoorlog.

Het botert niet tussen de twee jongens, maar ze ontwikkelen wel een wat vreemde vriendschapsband met de buren, de Hoppers, die vaak de zomer doorbrachten op Cape Cod (South Truro). Op weg naar de zeventig zijn Edward en Jo geplaagd door de oude dag en maken ze regelmatig ruzie. De introverte Edward recupereert van het ziektebed en worstelt met depressie en painter's block. Jo is dan weer erg emotioneel, uitbundig en onvoorspelbaar, maar toont zich ook afgunstig en egoïstisch.

Daartussen wordt het wel en wee van de andere personages/vakantiegangers geweven. Het liefdeselement wordt vooral gedragen door Richies tante, de tere en bevallige Katherine. Zowel de bejaarde Edward als de jonge Michael vallen als een blok voor haar.

Vormelijk streeft Hickey in haar oeuvre een grote diversiteit na met onder meer een romantrilogie in negentiende-eeuwse stijl, een modernistsche memoires-roman, een historische roman en een fictioneel portret van een kunstenaarskoppel. In zekere zin lijkt Hickey in haar romankunst de metier van haar vader (verver en gefnuikt dichter) te hanteren, om lyrisch bevlogen en in verschillende lagen haar vaak in het verleden geïmpregneerde verhalen vorm te geven.

Het was dan ook belangrijk voor Hickey dat vader haar debuut als romanschrijver met The Dancer kon meemaken. Zijn verdict na de lectuur was: ‘You’re never going to make it’, wat hij tot drie maal toe herhaalde. Wanneer Hickey vroeg waarom, voegde hij eraan toe: ‘You’re too good.’ (Writing.ie)

Christine Dwyer Hickey: Het smalle land, Marmer, Baarn, 2022, 412 p. ISBN 9789460684760. Vertaling van The Narrow Land door Jetty Huisman. Distributie ElkeDag Boeken

Christine Dwyer Hickey: Het kille oog van de hemel, Marmer, Baarn, 2022, 249 p. ISBN 9789460684548. Vertaling van The Narrow Land door Jetty Huisman. Distributie ElkeDag Boeken

Christine Dwyer Hickey: De laatste trein uit Ligurië,  Marmer, Baarn, 2022, 413 p. ISBN 9789460684180. Vertaling van The Narrow Land door Paul Bruijn en Jetty Huisman. Distributie ElkeDag Boeken

Edward Hopper: 'Hills, South Truro' (1930, Museum of fine Arts (Boston))

deze pagina printen of opslaan