Peuters en kleuters

JEUGDBOEKEN NR. 4, APRIL 2023

Daan Remmerts de Vries: Vos en Vis

door Martina van der Logt

3+ - Al eerder schreef Daan Remmerts de Vries drie goed ontvangen prentenboeken over Vos, die altijd net iets minder sluw is dan hij zelf denkt: Vos is een boef, Dokter Vos en Feest met Vos. Aan dat lijstje kan nu Vos en Vis aan toegevoegd worden. In dit laatste prentenboek leert Vos wederom een wijze les.  

In Vos en Vis gebruikt Daan Remmerts de Vries de vorm van de fabel. In de moderne jeugdliteratuur wordt de vos als type vaak neergezet als een intelligent, enigszins sluw wezen. Dit type komt voort uit de fabels van La Fontaine en eerder nog Van den Vos Reynaerde van Willem die Madocke Maecte. In de klassieke fabels gebruikt de sluwe vos de negatieve menselijke kenmerken van andere dieren tegen hen voor zijn eigen gewin. In de meeste hedendaagse verhalen over vossen wordt hiermee gespeeld. Daan Remmerts de Vries doet hetzelfde. Zo laat hij de lezer eerst weten hoe de verhouding van personages in een klassieke fabel in elkaar steekt. Vos heeft een vis gevangen voor zijn avondeten. Vis lijkt het niet erg te vinden en hij ondergaat in zijn emmertje ogenschijnlijk zijn lot.
 
‘”Het spijt me erg,” zei Vos korzelig. “Maar je hebt je laten vangen. Wie slim is vangt dieren! Dieren die dommer zijn. Zo gaat dat nu eenmaal.”’
 
Vos drijft echter af op de open zee en het wordt hem duidelijk dat de zee een gevaarlijke plek kan zijn. Hij weet niet hoe hij terug kan komen, maar gelukkig weet Vis de weg. Vis vertelt Vos waar hij heen moet varen, maar ze verdwalen juist steeds verder.
 
‘”Zijn we er nou bijna?” vroeg Vos. Vis keek zorgelijk rond. “We zijn geloof ik verkeerd gegaan,” zei hij. “Dat heb je op zee. Als ik in zee zou zijn, zou ik precies hebben geweten waar je moest zijn. Maar vanhier…”’
 
De rollen van sluwerd en domoor worden op prachtige wijze omgedraaid. Hoewel het verhaal van start gaat met een 1-0 achterstand voor Vis, gebruikt hij de vooringenomenheid van Vos over ‘domme’ vissen om uiteindelijk weer vrij te komen.
 
Natuurlijk is een fabel geen fabel zonder een wijze les. Ook in deze fabel wordt die niet uit de weg gegaan. De moraal in Vos en Vis komt naar voren in de volgende passage:
 
‘”Jij…” zei Vos. “Jij hebt me de verkeerde kant op gewezen. Opzettelijk! Je hebt me steeds verder de zee op gestuurd!” “Hoe zou ik zoiets kunnen doen?” vroeg Vis. “Jij bent toch een slimme vos? Terwijl ik maar een stomme vis ben…”’
 
Het boek leent zich door het pedagogische karakter uitstekend om, net zoals de fabels van La Fontaine in zijn tijd, in het onderwijs gebruikt te worden. Zo kan besproken worden welke menselijke kenmerken en eigenschappen de dieren hebben, over de vooringenomenheid en aannames van Vos en hoe Vis Vos weet te bespelen. Ook kan ingegaan worden op de gewetenswroeging die Vos krijgt, op het moment dat hij zich realiseert dat Vis niet alleen maar een vis is, maar ook een persoonlijkheid heeft.
 
‘Kon je, vroeg Vos zich af, eigenlijk een beest opeten dat dit soort dingen kon zien?’
 
Maar Vos en Vis is natuurlijk ook een boek om gewoon lekker voor te lezen. De aquarellen illustraties die Remmerts De Vries zelf maakte, zijn groot, grappig en vertellen het verhaal in prent. Meekijken zal voor het kind dan ook een feestje zijn. Door het fabelachtige karakter is Vos en Vis een tijdloos, toegankelijk en humoristisch prentenboek.  
 
Daan Remmerts de Vries: Vos en vis, Gottmer, Haarlem. 30 p. : ill. ISBN 9789025777388. Distributie L&M Books

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri