Adolescenten
JEUGDBOEKEN NR. 6, JUNI 2023
Thomas Desmet: Arendsoog. Een brug te ver
door Jan Van Coillie
15+ - Laat hier geen twijfel over bestaan: Thomas Desmet
weet hoe hij een spannende detective moet schrijven. En dat is op zichzelf al
een hele verdienste voor een debutant. Hij kent de knepen van het vak om je tot
op het einde te laten meedenken over het antwoord op de vraag ‘wie heeft het
gedaan’? En jawel, telkens wanneer je denkt: nu weet ik het zeker, blijk je
toch weer op het verkeerde been gezet.
Bovendien leest het boek vlot,
met korte zinnen die zorgen voor een jachtig tempo dat past bij het verhaal. Diepgang
moet je in deze whodunit echter niet zoeken. Zo goed als alle personages
blijven vlakke karakters. Over hun gevoelens wordt vluchtig heen gegaan in
meestal heel expliciete bewoordingen die het de lezers wel gemakkelijk maken.
Behoorlijk vaak krijg je combinaties te lezen als ‘grijnst hij subtiel’,
‘sneert ze me toe’, ‘bijt Delina kort van zich af’ of ‘fluistert ze minzaam.’
Alleen de
hoofdfiguur Anton komt echt tot leven als een getormenteerde persoon die zijn
hele leven ziet instorten wanneer zijn moeder door de goegemeente ervan
beschuldigd wordt mee verantwoordelijk te zijn voor de dood van de vader van
zijn vriend Lowie bij een tragisch ongeval. Zijn klasgenoten doen nog enkel een
beroep op hem om mysteries op te lossen die hen in de problemen brengen. Anton
blijkt een prima detective en de zaakjes zijn een leuke bijverdienste (al raken
de meeste wel erg vlotjes opgelost).
Antons persoonlijkheid is
voldoende complex uitgewerkt. Hij is ‘rampzalig in sociale verbintenissen’ maar
anderzijds hunkert hij wel naar aanvaarding, hij heeft een snelle geest maar
blijkt verre van onfeilbaar en op het einde worstelt hij echt met zijn
vergissingen. Antons moeder, toch ook een centraal personage, wordt veel minder
overtuigend neergezet. De impact van de heksenjacht op haar persoon wordt
onvoldoende geloofwaardig uitgewerkt. Antons vader en broer krijgen nog veel
minder invulling. Dat geldt ook voor Delina, die bij Antons speurwerk zowat
zijn rechterhand wordt en voor Lowie, op wie Anton verliefd is, maar die hem na
de dood van zijn vader liet vallen. En dan heb ik nog maar 6 van de 22
personages genoemd.
Het boek verdiende een strengere redactie. Het aantal personages is voor
dit verhaal te hoog. Allicht zullen veel lezers tijdens de eerste helft van het
boek geregeld de namenlijst achteraan moeten raadplegen, wat het leesritme
breekt. Het boek had gerust ook een derde korter gekund, dat zou de
spanningsboog alleen maar ten goede gekomen zijn. De verschillende opdrachten
die Anton in de eerste helft van het boek krijgt, leiden op de duur te veel af
van de centrale spanningsboog rond de vraag hoe Gilles precies om het leven is
gekomen en wie er achter de hele verdachtmaking zit. Een strengere redactie had
ook de taalfouten kunnen wegwerken als ‘lampen die aanschieten’, ‘op het
voetbal’, ‘telkens [als] ik’, ‘Eens ik binnen ben’, ‘duikt computerdata op’.
Conclusie: Arendsoog is als debuut zeker een
opmerkelijk, knap gecomponeerd detectiveverhaal. Maar de uitwerking met het
grote aantal personages en de verschillende zijlijnen is wel een brug te ver.
Thomas Desmet: Arendsoog. Een brug te ver, Davidsfonds/Infodok,
Antwerpen 2023, 270 p. ISBN 9789002277504. Distributie Standaard Uitgeverij
deze pagina printen of opslaan