Vanaf negen jaar
JEUGDBOEKEN NR. 6, JUNI 2024
Yorick Goldewijk, Jeska Verstegen (ill.): De boom die een wereld was
door Martina van der Logt
9+ - Yorick Goldewijk heeft met zijn Films die nergens draaien al furore gemaakt en terecht zo. Het boek weet menigeen tot tranen te
roeren, ik spreek uit ervaring. Met zijn boek voor jongeren Duizend en ik wist
hij dezelfde ontroering te bewerkstelligen bij de lezer. En nu, met De boom
die een wereld was laat hij zien dat het bespelen van de gevoelige snaren
van de lezers een kunst is die Goldewijk tot in de puntjes beheerst. De boom
die een wereld was is een klein boekje met kleine verhalen over kleine
dieren in een grote boom. Dat de verhalen klein gehouden zijn maakt de inhoud
niet minder groots.
Op een Toon Tellegen-achtige toon van absurdisme en humor geeft Goldewijk
de lezer een inkijkje in de bewoners van een ‘boom zo oud als de wereld’. De
verhalen zijn nog even filosofisch als die van Tellegen, maar het absurdisme is
lichter en daardoor leesbaarder voor de jonge lezers zelf. De plotwendingen en
invalshoeken zijn verrassend, waardoor ieder verhaal voelt als een nieuw
cadeautje dat je mag uitpakken. De verhalen staan met elkaar in verbinding door
de boom en in sommige verhalen is er dan ook overlap te vinden, waarmee
Goldewijk op een plezierige manier de lezer het gevoel van alwetendheid geeft
of in ieder geval deelgenoot maakt van de personages zelf.
‘Wat doet de luiaard nou? grinnikte hij in zichzelf. Nou,
zei hij in gedachten tegen die bemoeiallen: de luiaard gaat fijn zijn saaie
boom uit. De hele nacht. Rennen, springen, salto's maken. En gillen. Gewoon
lekker gillen.’
De luiaard is stiekem aan het dansen, anders dan van een luiaard
verwacht wordt. De houtmier wijkt van zijn vaste route af, omdat hij voelt dat
er meer is dan wat hij elke dag doet. Met alle gevolgen van dien... De steenuil
twijfelt of zijn vriend de wandelende tak niet gewoon een tak is. En is hij dan
zelf niet gewoon een steen? De maanvlinderrups besluit stug om niet te
veranderen en leeft daardoor zoveel jaren langer dan haar vriendinnen die in
vlinders veranderen. En die bonte boomeekhoorn, is dat wel een eekhoorn met
zijn spiderman horloge?
‘”Bonte boomeekhoorn,
kan het zijn dat je eigenlijk iets heel anders bent dan je denkt?”
“Als je gek bent, misschien,” zei de bonte boomeekhoorn. “Maar daar heb ik nu
geen tijd voor. Mazzel, steen!”
Steen? dacht de steenuil. Zei de
bonte boomeekhoorn nou steen?
Hij wilde hem naroepen, maar waar de bonte boomeekhoorn zojuist stond,
zag hij een jongetje dat haastig in de struiken verdween.’
Alle personages wijken van de
gebaande paden af, op zoek naar wie ze mogen, kunnen of willen zijn. Hoewel
identiteit een grote rol speelt in de verhaaltjes ligt dat er niet steeds dik
bovenop. Het is prettig verweven in lieflijke verhalen, opgeluisterd met de
prachtige illustraties van Jeska Verstegen. Met mystieke omgevingen en soms
bevreemdende weergaves van de personages weet zij de verhalen in het
esoterische te brengen en daarmee op een hoger niveau te tillen.
Met De boom die
een wereld was maakten Goldewijk en Verstegen samen een instant klassieker
die nog jarenlang gelezen kan en zal worden.
Yorick Goldewijk, Jeska Verstegen: De boom die een wereld
was, Ploegsma, Amsterdam 2024, 79 p. : ill. ISBN 9789021685373. Distributie
Standaard Uitgeverij
deze pagina printen of opslaan