Vanaf zes jaar
JEUGDBOEKEN NR. 10, DECEMBER 2024
Catharina Valckx: Eefje, het meisje dat honderd jaar was
door Henk van Viegen
7+ - Eefje ziet er uit als een kind, maar ze is al 100. Hoe kan
dat? De verteller, die zich als ik aan ons presenteert, zal dat eens uitleggen:
Toen Eefje net geboren was, leek het haar vader wel een leuk idee haar iets
bijzonders te schenken. Dat werd de gave dingen tot leven te wekken, haar
geschonken dankzij de jonge fee Aisha (vader kon een bekende, veel oudere fee,
niet vinden). Als die oude alsnog verschijnt, komt die met een achteraf best
wel dubieus, maar op dat moment verleidelijk iets: Eefje zal voor altijd kind
blijven, vanaf haar 7 jaar. Heerlijk, toch?
Je merkt het: we zitten volop in
het toversprookje. Met feeën, getover, voorspellingen, de getallen 7 en 100. Er
komt nog allerlei kenmerkends bij. Dieren kunnen spreken, met elkaar en met de
mensen, een kabouter, het oversteken van water naar een eiland (allebei
gemakkelijk symbolisch te duiden). En er is het in sprookjes vaak opduikende home-away-homeschema.
Want er moet
gereisd worden. Eefje is het op haar 100ste oneindig zat nog steeds
7 jaar te zijn. Altijd dezelfde spelletjes, nooit een vriendin kunnen houden,
uniek zijn wellicht, maar wel erg eenzaam. In een prent over twee pagina’s zie
je de trieste Eefje met een speeltje achter zich gedesillusioneerd staren naar
drie oudere, gezellig kletsende meisjes.
Ze heeft al wel enige tijd een
fantastische vriend, hond Pluis, weggelopen uit het zesde verhaaltje (‘De
hond’) van Die kleine is
Don, de lange is Sjon. Maar Eefje besluit op haar
verjaardag er nog eentje bij te toveren. Van een citroen maakt ze een levend
personage, met de sprekende naam Ikki. Ikki en Pluis zijn meteen dikke maatjes,
vriendschap is een belangrijk motief in het werk van Catharina Valckx.
Deze Ikki speelt een
cruciale rol in het oplossen van Eefjes problemen: een fee vinden die de
betovering van de oude fee ongedaan kan maken. Veelzeggend is dat op de
titelpagina alleen zij en Ikki staan, net als op het achterplat. In beide
gevallen heeft Eefje haar hand op Ikki’s schedel. Eefje wil graag het hele
leven leven, en ook een keertje doodgaan. Dit toversprookje is er ook eentje
met een spirituele/filosofische wijsheid.
Je ziet de drie vrienden samen
op het voorplat, net zo eenvoudig en doeltreffend als dat van haar andere
boeken voor jonge lezers. Zoals de series over Billy (met dit jaar: Het wilde
leven van Billy de Hamster, een bundeling voor de
Tijgerlezen-serie van vier oudere verhalen) en over Don en Sjon. En vooral dat
van het in 2021 verschenen Vuurtje en de
dikke steen. De vrienden om wie het draait, staan erop, stellen zich voor.
De
succesvolle, productieve en veel vertaalde Catharina Valckx houdt het zoals
gebruikelijk overzichtelijk, eenvoudig en vriendelijk. Totaal niet snel, kek,
of artistiekerig. Op de titelpagina creëert ze snel een jurkje met een zwart
lijntje en gewoon wat verticale oranje strepen. Met een simpele oogopslag of
lichaamsuitdrukking drukt ze emoties als vreugde, schrik en verveling (bij de
zoveelste herhaling van een spelletje, bijvoorbeeld) uit. De tijd van haar geboorte
typeert ze kort met wat kleding, een lamp en een auto. De nieuwe tijd met een
meisje achterin een moderne auto, in haar hand een mobieltje.
Eefje, het meisje dat honderd
jaar was is een behapbaar filosofisch sprookje, met een origineel uitgangspunt.
Eenvoudig van structuur, met herkenbare vriendschappen en problemen, een
volbloed happy end, en sobere illustraties op rustige pagina’s. Uiteraard moet
je van dat laatste houden. De prenten spraken mij niet de hele tijd aan,
bijvoorbeeld naar het eind toe niet die van de ook ouder geworden fee. Maar de
eenvoud past in elk geval uitstekend bij de heldere vertelling.
Catharina Valckx:
Eefje, het meisje dat honderd jaar was, Querido, Amsterdam 2024, 88 p. : ill. ISBN
9789045130682. Distributie L&M Books
deze pagina printen of opslaan