Peuters en kleuters

JEUGDBOEKEN NR. 1, JANUARI 2025

Bette Westera, Leo Timmers (ill.): Altijd samen

door Henk van Viegen

4+ - Grote stappen, snel thuis, een soort ‘Timmers: grootste hits’. Wat niet wil zeggen dat zo’n boekje niet iets leuks kan opleveren. Uit verschillende van zijn boekjes plukte Timmers scènes en figuren om ze hier samen te brengen rond een thema. Bette Westera kreeg de opdracht er een tekst bij te schrijven. Je leert de (ook internationaal) gelauwerde illustrator ermee kennen: veel aandacht voor vriendschap en een grote liefde voor voertuigen, of ze nou rijden, vliegen, varen of rollen.
 
Of je knikt vrolijk bij de herkenning. Hé, deze ken ik uit Aap op straat, een sterk, heel geestig, woordloos prentenboek waarin Aap en zijn vader in een file komen te staan. Aap slingert zich van het ene prachtvoertuig naar het andere, onderweg snaait hij hier en daar wat. Onder andere een ijsbolletje, dat ook hier een plek krijgt. De cover van Altijd samen is eveneens gehaald uit dat boek. Andere prenten komen uit Boem, De lieve krokodil en Het eiland van olifant. Timmers heeft ze voor dit kartonboekje wel licht aangepast of aangevuld, maar de kenner haalt ze er gemakkelijk uit.
 
Timmers tekent van alles aan vriendschap. Tussen een olifant en een muis, via een serenade of samen muziek maken, een cadeautje als blijk van vriendschap, samen een ijsje eten, een warme knuffel. Het is een vriendelijke verzameling.
 
De uitgever geeft als leeftijd 1+ aan. Qua prenten zou dat waarschijnlijk nog kunnen, hoewel 2+ meer, of beter: enigszins, in de buurt lijkt te komen. Maar als het gaat om de taal van het gedicht van Westera slaat dat werkelijk nergens op. Ongeveer de helft van het rijmpje bestaat uit uitdrukkingen die een spel moeten spelen met de illustraties. Op zich leuk bedacht, en interessant voor oudere kinderen en de voor- en meelezers. ‘dan spat de vreugde ervan af’ bij een spetterende walrus met een visje in en bij een badkuip, en ‘gewoon om stapel op te zijn’ bij vier dieren die op elkaar staan, met onderop de (lieve) krokodil. De lat van het denk- en reflectieniveau wordt tamelijk hoog gelegd ook: ‘Met je vrienden durf je in een bootje, / zelfs als niemand weet waarheen het gaat.’ Of ‘Grote vrienden ga je nooit vergeten, nog geen dag al ben je nog zo klein.’ Ook hier weer de woordspeligheid met de prent, maar het ‘lezertje’ kan dan in elk geval wel iets oppikken van de begrippen groot en klein.
 
Je zou natuurlijk kunnen zeggen: het kind moet uitgedaagd worden of: het pikt er altijd wat van mee. Of: de plaatjes zijn voor de allerkleinsten en de wisselwerking tekst/prenten is voor de iets ouderen. Maar ik vind het verschil hier te groot. Vanaf 4 jaar lijkt mij correct.
 
De eveneens veelgeprezen en bekroonde Westera is ook verder niet de hele tijd in topvorm. Wat wil ze bij voorbeeld beweren met ‘Nieuwe vrienden hoef je niet te maken. Zoek ze, en je vindt ze overal.’? (En wat zou een 2-jarige daarvan bakken?).
 
Maar goed, als cadeauboekje zal Altijd samen, van twee grote namen, z’n weg wel vinden. De cadeaumaand is wel voorbij, maar, zoals Westera schrijft (het staat ook op het achterplat): Goede vrienden zijn een soort cadeautje, / en cadeautjes krijg je nooit te laat (op zich ook niet de tegelwijsheid van de eeuw).
 
Bette Westera, Leo Timmers: Altijd samen, Querido, Amsterdam 2024, 26 p. ill. ISBN 9789045130712. Distributie L&M Books

deze pagina printen of opslaan