Vanaf negen jaar
JEUGDBOEKEN NR. 2, FEBRUARI 2025
Jacques Vriens: Kermiskind
door Jen de Groeve
9+ - Rosa is
een kermiskind. Het rondreizend theater van de familie Vonkestein geeft shows
op de kermissen in het hele land. Theater Vonkestein is een familiezaak,
behalve haar ouders werken ook nog oma Neeltje, oom Gerrit en tante Wanda mee.
Rosa is dertien en ze ziet het theaterleven eigenlijk helemaal niet zitten.
Maar haar vader is streng, ze moet optreden en hij bepaalt wat ze speelt en hoe
ze dat moet doen. Er valt niet over te praten. Rosa voelt zich gevangen in haar
rol. Het wordt erger wanneer haar vader een ongeluk krijgt en oom Gerrit de
leiding overneemt. Hij is een onaangename, bazige man die de zaken eens stevig
zal aanpakken. Aan Teunis, een jongen van 17, die geweldig goed vrouwenrollen
kan spelen, heeft hij een grondige hekel en hij wil hem weg, dat ‘mietje’, want
‘we krijgen nog problemen met hem!’ Wat voor problemen dat kunnen zijn, snapt
Rosa niet en ze gaat het uitzoeken.
We zijn in de jaren twintig van
de vorige eeuw en Jacques Vriens maakt er werk van om aan de hand van
gedetailleerde beschrijvingen van de dagelijkse gang van zaken op een kermis
ook een uitgebreid tijdsbeeld te schilderen: Het volksfeest dat zo’n kermis is
voor mensen die verder weinig ontspanningsmogelijkheden hebben, maar ook de
vooroordelen over het kermisvolk. Het perspectief op homoseksualiteit,
toentertijd nog strafbaar voor minderjarigen. De setting mag er dan een uit het
verleden zijn, de thema’s die Vriens aansnijdt, leven vandaag volop in de
jeugdliteratuur. Kunnen zijn wie je bent is cruciaal voor Rosa en Teunis.
Vriens maakt echter niet zoveel werk van enige uitdieping.
De verhaalontwikkeling is doorsnee. Rosa is een dappere
meid, Teunis een rechtschapen vriend. Verder moest er ook nog een pestkop het
spel komen bederven en dat is Klaas, die Rosa tot een kus wil dwingen en onder
haar rokje gluurt. Gaandeweg laat hij zien hoe gemeen hij wel kan zijn. De
kwaaie oom en de nuchtere, vrijgevochten oma zijn niet meer dan clichéfiguren.
Het komt voor Rosa en haar strenge vader – die werkelijk de kwaadste niet is – echt
helemaal goed, als zij ontdekt dat ze best wel van theater houdt als ze maar
niet gedwongen wordt.
Al bij al een middelmatig verhaal dus, dat via de
kermisscene van honderd jaar geleden heel wat volkse humor binnenloodst.
Jacques Vriens:
Kermiskind, Van Holkema en Warendorf, Amsterdam 2024, 127 p. ISBN
9789000390557. Distributie VBK België
deze pagina printen of opslaan